อาการ มดกัดกินยอดอ่อนมะนาว เกิดขึ้นได้จริงครับ ถึงแม้มดส่วนใหญ่ไม่ได้กินพืชโดยตรง แต่จะมีพฤติกรรมบางอย่างที่ทำให้ยอดอ่อนมะนาวเสียหายหรือเจริญเติบโตช้าลง

เหตุผลที่มดทำลายยอดอ่อนมะนาว

1. มดมากับเพลี้ยอ่อน / เพลี้ยแป้ง

• มดเลี้ยงเพลี้ยเพื่อกิน “น้ำหวานเพลี้ย (honeydew)”

• ระหว่างดูแลเพลี้ย มดจะกัดยอดอ่อน ใบอ่อน ก้านอ่อน ทำให้เนื้อเยื่อช้ำ

2. มดสร้างรังที่ยอดหรือกิ่งอ่อน

• มดบางชนิดใช้ใบอ่อนมะนาวเป็นวัสดุสร้างรัง

• กัดขอบใบและก้านเพื่อดึงมาประกอบรัง ยอดชะงัก ไม่แตกใบใหม่

3. มดแทะกินน้ำเลี้ยงจากยอดอ่อน

• โดยตรงเหมือนแมลงปากกัด ใบหงิกงอหรือแห้ง

ผลกระทบ

• ใบอ่อนมะนาวถูกกัดแหว่ง สังเคราะห์แสงลดลง

• ยอดอ่อนเสียหาย ไม่สามารถแตกใบใหม่ได้ตามปกติ

• มดเป็นตัวกลางแพร่ เพลี้ยอ่อน, เพลี้ยหอย, เพลี้ยแป้ง ทำให้ต้นอ่อนแอและติดโรคง่าย

วิธีจัดการมดในสวนมะนาว

กำจัดเพลี้ยคู่ขนาน

• ถ้าลดเพลี้ย มดก็จะหายไปเอง

• ใช้น้ำสบู่, น้ำหมักสะเดา, น้ำมันพืชผสมน้ำพ่นกำจัดเพลี้ย

ใช้เหยื่อพิษกำจัดมด

• สูตรทั่วไป: บอแรกซ์ + น้ำตาล + น้ำ หยอดในจุดที่มดเดินผ่าน

• มดจะนำเหยื่อกลับรัง ทำให้ทั้งรังตาย

ตัดวงจรเดินของมด

• ใช้กาวดักมดทาที่โคนต้น หรือพันผ้า/ถุงพลาสติกแล้วทาน้ำมันเครื่องเก่า

• มดจะปีนขึ้นต้นไม่ได้

วิธีธรรมชาติ

• โรยปูนขาวหรือกำมะถันรอบโคนต้น มดไม่ชอบ

• ใช้ใบสะเดา ใบสาบเสือ ตะไคร้หอมโรยบริเวณที่มดชุก

สรุป: มดไม่ได้แค่ “กัดยอดอ่อน” แต่ยังเป็นตัวช่วยให้เพลี้ยระบาดด้วย การแก้ต้องจัดการทั้ง เพลี้ย + มด พร้อมกัน เช่น ใช้น้ำหมักพืชสมุนไพรพ่น + วงแหวนกันมดที่โคนต้นครับ

39 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร