พาหะนำโรคกรีนนิ่ง
พาหะนำโรคกรีนนิ่ง (Huanglongbing หรือ HLB) ที่สำคัญที่สุดในบ้านเรา คือ เพลี้ยไก่แจ้ส้ม
รายละเอียดเพลี้ยไก่แจ้ส้ม (Asian citrus psyllid, Diaphorina citri)
• ขนาดตัว: ประมาณ 3–4 มม.
• สีตัว: น้ำตาลเทา มีปีกใสปนจุด
• ท่ายืน: หัวเชิดขึ้นเล็กน้อย ก้นชี้ลง ทำมุมประมาณ 45° กับพื้นผิวใบ
• ที่อยู่โปรด: ยอดอ่อน ใบอ่อน และตายอดของพืชตระกูลส้ม (มะนาว, ส้ม, ส้มโอ ฯลฯ)
บทบาทในการแพร่โรค
• เพลี้ยไก่แจ้ส้มเป็น พาหะเชื้อแบคทีเรีย Candidatus Liberibacter asiaticus
• เมื่อแมลงดูดกินน้ำเลี้ยงจากต้นที่ติดเชื้อ แบคทีเรียจะเข้าไปอยู่ในลำตัวแมลง
• จากนั้นแมลงสามารถแพร่เชื้อไปยังต้นอื่นได้ตลอดชีวิต
• โรคกรีนนิ่งไม่มีวิธีรักษา ต้นที่ติดเชื้อจะโทรมและตายในที่สุด
อาการโรคกรีนนิ่งในมะนาว
อาการ | จุดสังเกต |
---|---|
ใบลายด่างเขียวสลับเหลืองแบบไม่สมมาตร | แตกต่างจากขาดธาตุอาหาร เพราะลายไม่สมดุลสองข้างเส้นกลางใบ |
ผลบิดเบี้ยว ไม่กลม | ผลเล็ก เนื้อแห้ง เมล็ดลีบ |
แตกใบอ่อนซ้ำแล้วซ้ำอีกแต่ไม่โตดี | การเจริญเติบโตชะงัก |
ต้นโทรมเร็ว แม้ใส่ปุ๋ย | ระบบลำเลียงอาหารเสียหายถาวร |
การป้องกันและควบคุม
1. กำจัดพาหะ (เพลี้ยไก่แจ้ส้ม)
• ใช้กับดักกาวเหนียวสีเหลืองเฝ้าระวัง
• พ่นสารสกัดสะเดา หรือชีวภัณฑ์กำจัดแมลงดูด
• ในกรณีระบาดรุนแรง ใช้สารเคมีกลุ่มดูดซึม เช่น อิมิดาโคลพริด (ใช้ตามคำแนะนำและเว้นระยะเก็บเกี่ยว)
2. จัดการใบอ่อน
• ตัดแต่งยอดพร้อมกันเพื่อลดโอกาสแมลงเข้าระบาด
• หลีกเลี่ยงให้มะนาวมีใบอ่อนกระจายตลอดปี
3. ใช้ต้นพันธุ์ปลอดโรค
• ซื้อกิ่งพันธุ์จากแหล่งที่ผ่านการตรวจรับรอง
4. ทำลายต้นติดเชื้อ
• ถอนและเผาเพื่อลดแหล่งแพร่เชื้อ
22 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร