พาหะนำโรคกรีนนิ่ง

พาหะนำโรคกรีนนิ่ง (Huanglongbing หรือ HLB) ที่สำคัญที่สุดในบ้านเรา คือ เพลี้ยไก่แจ้ส้ม

รายละเอียดเพลี้ยไก่แจ้ส้ม (Asian citrus psyllid, Diaphorina citri)

• ขนาดตัว: ประมาณ 3–4 มม.

• สีตัว: น้ำตาลเทา มีปีกใสปนจุด

• ท่ายืน: หัวเชิดขึ้นเล็กน้อย ก้นชี้ลง ทำมุมประมาณ 45° กับพื้นผิวใบ

• ที่อยู่โปรด: ยอดอ่อน ใบอ่อน และตายอดของพืชตระกูลส้ม (มะนาว, ส้ม, ส้มโอ ฯลฯ)

บทบาทในการแพร่โรค

• เพลี้ยไก่แจ้ส้มเป็น พาหะเชื้อแบคทีเรีย Candidatus Liberibacter asiaticus

• เมื่อแมลงดูดกินน้ำเลี้ยงจากต้นที่ติดเชื้อ แบคทีเรียจะเข้าไปอยู่ในลำตัวแมลง

• จากนั้นแมลงสามารถแพร่เชื้อไปยังต้นอื่นได้ตลอดชีวิต

• โรคกรีนนิ่งไม่มีวิธีรักษา ต้นที่ติดเชื้อจะโทรมและตายในที่สุด

อาการโรคกรีนนิ่งในมะนาว

อาการ จุดสังเกต
ใบลายด่างเขียวสลับเหลืองแบบไม่สมมาตร แตกต่างจากขาดธาตุอาหาร เพราะลายไม่สมดุลสองข้างเส้นกลางใบ
ผลบิดเบี้ยว ไม่กลม ผลเล็ก เนื้อแห้ง เมล็ดลีบ
แตกใบอ่อนซ้ำแล้วซ้ำอีกแต่ไม่โตดี การเจริญเติบโตชะงัก
ต้นโทรมเร็ว แม้ใส่ปุ๋ย ระบบลำเลียงอาหารเสียหายถาวร

การป้องกันและควบคุม

1. กำจัดพาหะ (เพลี้ยไก่แจ้ส้ม)

• ใช้กับดักกาวเหนียวสีเหลืองเฝ้าระวัง

• พ่นสารสกัดสะเดา หรือชีวภัณฑ์กำจัดแมลงดูด

• ในกรณีระบาดรุนแรง ใช้สารเคมีกลุ่มดูดซึม เช่น อิมิดาโคลพริด (ใช้ตามคำแนะนำและเว้นระยะเก็บเกี่ยว)

2. จัดการใบอ่อน

• ตัดแต่งยอดพร้อมกันเพื่อลดโอกาสแมลงเข้าระบาด

• หลีกเลี่ยงให้มะนาวมีใบอ่อนกระจายตลอดปี

3. ใช้ต้นพันธุ์ปลอดโรค

• ซื้อกิ่งพันธุ์จากแหล่งที่ผ่านการตรวจรับรอง

4. ทำลายต้นติดเชื้อ

• ถอนและเผาเพื่อลดแหล่งแพร่เชื้อ

22 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร