โบรอน (Boron, B) มีบทบาทสำคัญมากกับ การเคลื่อนย้ายน้ำตาล (Sugar translocation) ภายในพืช โดยเฉพาะพืชตระกูลไม้ผลอย่าง มะนาว ส้ม และไม้ผลทั่วไป

บทบาทของโบรอนกับการเคลื่อนย้ายน้ำตาล

1. สร้างสารประกอบโบรอน–น้ำตาล (Boron–sugar complex)

• น้ำตาลส่วนใหญ่ที่สังเคราะห์ได้จากใบ (แหล่งผลิต, Source) จะอยู่ในรูป ซูโครส (Sucrose)

• โบรอนสามารถจับกับ น้ำตาลที่มีหมู่ไดออล (–OH) เช่น มานนิตอล, ซอร์บิทอล หรือราฟฟิโนส เกิดเป็นสารเชิงซ้อนละลายน้ำได้

• ทำให้ น้ำตาลเคลื่อนที่ผ่านท่อน้ำอาหาร (phloem) ไปยังผล ดอก และราก (แหล่งใช้, Sink) ได้ดีขึ้น

2. ช่วยรักษาเสถียรภาพของเยื่อหุ้มเซลล์และผนังเซลล์

• โบรอนทำให้ ความดันออสโมซิส (Osmotic balance) ในท่อโฟลเอ็มคงที่

• ส่งผลให้การไหลของน้ำตาลและสารละลายต่าง ๆ เป็นไปอย่างราบรื่น

3. มีผลต่อการใช้พลังงานและการเจริญของปลายราก/ดอก

• พื้นที่ที่ต้องการพลังงานสูง เช่น ดอกอ่อน ผลอ่อน รากอ่อน จะดึงน้ำตาลไปใช้มาก

• หากโบรอนเพียงพอ น้ำตาลจะถูกลำเลียงได้รวดเร็ว ส่งผลให้ดอกติดผลดี รากเจริญ

อาการเมื่อขาดโบรอน (B deficiency) เกี่ยวกับน้ำตาล

• น้ำตาลถูกสังเคราะห์ได้ แต่ เคลื่อนย้ายไปไม่ถึงผลและราก ทำให้ผลร่วง ดอกไม่ติด

• ยอดอ่อน/ปลายรากหยุดชะงัก เพราะขาดพลังงานจากน้ำตาล

• ใบอ่อนผิดปกติ ใบหนา ขอบใบม้วน และอาจแตกเป็นรอยแผล

• ในไม้ผล เช่น มะนาว ส้ม จะพบ ผลบิดเบี้ยว เนื้อเป็นสีน้ำตาล เนื่องจากน้ำตาลไปเลี้ยงไม่ทั่ว

แนวทางจัดการโบรอนเพื่อช่วยการเคลื่อนย้ายน้ำตาล

• ใส่ ปุ๋ยโบรอน (เช่น Borax, Boric acid, Solubor) ในอัตราต่ำ แต่สม่ำเสมอ เพราะโบรอนเคลื่อนย้ายในต้นได้น้อย

• พ่น ทางใบช่วงใบอ่อน–ดอกบาน จะช่วยการเคลื่อนย้ายและการผสมเกสรดีขึ้น

• ระวังการให้มากเกินไป เพราะโบรอนเป็น ธาตุเป็นพิษง่าย (ขอบใบไหม้)

พูดง่าย ๆ ก็คือ “โบรอนเป็นกุญแจเปิดทางให้น้ำตาลจากใบวิ่งไปเลี้ยงดอก ผล และราก” ถ้าขาดแม้น้ำตาลมีอยู่มาก ก็ไปไม่ถึงที่ต้องการครับ

31 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร