เชื้อโรคสามารถเข้าสู่ต้นมะนาวได้หลายทาง โดยเฉพาะในฤดูฝนหรือช่วงที่ต้นอ่อนแอ ซึ่งเป็นช่วงที่เชื้อรา แบคทีเรีย และไวรัสสามารถแพร่กระจายได้ดี การเข้าใจ "ทางเข้าของเชื้อโรค" จะช่วยให้เราป้องกันและดูแลต้นมะนาวได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ช่องทางที่เชื้อโรคเข้าต้นมะนาวได้

1. ทางใบ

• รอยแผลจากแมลงกัดกินใบ เช่น หนอนชอนใบ, เพลี้ยไฟ

• ใบอ่อนแตกใหม่ ยังไม่สร้างผิวป้องกันดี

• ใบไหม้จากสารเคมี ทำให้เกิดช่องเปิดให้เชื้อรา-แบคทีเรียเข้า

• ฝนสาด–น้ำขังบนใบ นานเกิน 8 ชม. ทำให้ใบเน่า เชื้อแทรก

2. ทางกิ่ง / ลำต้น

• รอยตัดแต่งกิ่ง ที่ไม่ป้ายยากันเชื้อรา

• แผลจากการหักของกิ่งหรือแรงลมพายุ

• กิ่งแก่มีรอยแตก หรือถูกแมลงเจาะ เช่น หนอนเจาะลำต้น

3. ทางราก

• ดินชื้นแฉะนาน → เชื้อราในดิน เช่น Phytophthora, Pythium เข้าได้ง่าย

• การขุด–ถอน–ย้ายปลูก ทำให้รากเสียหาย เชื้อเข้าทางแผล

• ปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมักที่ไม่สลายดี อาจมีเชื้อโรคปนเปื้อน

4. ทางรอยตอน / เสียบยอด / ปักชำ

• หากอุปกรณ์ไม่สะอาด หรือไม้พันธุ์มีเชื้ออยู่แล้ว → ติดโรคตั้งแต่ต้น

5. จากแมลงพาหะ

• แมลงบางชนิด เช่น เพลี้ยอ่อน เพลี้ยแป้ง นำไวรัสหรือแบคทีเรียเข้าสู่ต้น

• เช่น โรคแคงเกอร์ หรือ ไวรัสใบด่าง จากแมลงดูดกินน้ำเลี้ยง

เชื้อโรคสำคัญที่เข้าทางต่างๆ

แนวทางป้องกัน

12 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร