Auxin ที่ปลาย กิ่งมะนาว มีบทบาทคล้ายกับที่ปลายยอดครับ แต่จะเน้นที่การควบคุม “กิ่งข้าง” และ “การแตกยอดใหม่” ของส่วนนั้นโดยตรง

แหล่งสร้าง

• ปลายกิ่งอ่อน (กิ่งที่กำลังยืดตัว) และใบอ่อนบริเวณนั้น

• Auxin ถูกสร้างขึ้นแล้วเคลื่อน จากปลายกิ่ง ลงโคนกิ่ง

หน้าที่สำคัญของ Auxin ที่ปลายกิ่ง

1. กดการแตกตาข้าง (Apical dominance เฉพาะกิ่งนั้น)

• ตาข้างตามข้อของกิ่งถูกกดไม่ให้แตก

• ทำให้กิ่งยืดยาวตรงแทนที่จะแตกกิ่งย่อยออกมาก

2. ส่งสัญญาณสมดุลกับ Cytokinin

• รากส่ง Cytokinin ขึ้นมาเพื่อกระตุ้นตาข้าง

• แต่ถ้า Auxin จากปลายกิ่งยังสูง Cytokinin จะถูกกด กิ่งไม่แตกใหม่

3. เกี่ยวข้องกับการชักนำรากเมื่อปักชำกิ่ง

• ถ้าตัดกิ่งมะนาวไปชำ Auxin จากปลายกิ่งช่วยกระตุ้นการสร้างรากข้าง/รากฝอยที่โคนกิ่ง

4. ประสานกับการออกดอก

• ในมะนาว การมี Auxin สูงจากปลายกิ่งอ่อนมักจะ ชะลอการสร้างตาดอก (เพราะเน้นการเจริญทางลำต้น)

• เมื่อ Auxin ลดลง (เช่น ช่วงพักตัวหรือตัดแต่งกิ่ง) ตาดอกจะถูกกระตุ้นมากขึ้น

เมื่อเราตัดปลายกิ่งมะนาว

Auxin ที่ปลายกิ่งลดลง ความกดดันตาข้างหายไป ตาข้างตามข้อของกิ่งจึง แตกเป็นกิ่งใหม่หลายกิ่ง ทำให้ทรงพุ่มแน่นขึ้นและควบคุมทิศทางกิ่งได้

สรุปสั้น ๆ

ปลายกิ่ง = โรงงาน Auxin Auxin กดตาข้าง กิ่งยืดตรงถ้าตัดปลายกิ่ง Auxin หาย ตาข้างตื่น แตกยอด/กิ่งใหม่

7 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร