ความชื้นในอากาศ หมายถึง ปริมาณไอน้ำที่มีอยู่ในอากาศ ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง ซึ่งมีผลโดยตรงต่อทั้ง พืช คน และสิ่งแวดล้อม

รูปแบบการวัดความชื้นในอากาศ

1. ความชื้นสัมบูรณ์ (Absolute humidity)

• ปริมาณไอน้ำจริง ๆ ในน้ำหนักต่อปริมาตรอากาศ (กรัม/ลูกบาศก์เมตร)

• บอกว่าอากาศมีกี่กรัมของน้ำต่ออากาศ 1 m³

2. ความชื้นสัมพัทธ์ (Relative humidity, RH%)

• ที่ใช้บ่อยที่สุด = สัดส่วน (%) ของปริมาณไอน้ำที่มีอยู่จริง เทียบกับปริมาณสูงสุดที่อากาศจะรับไว้ได้ที่อุณหภูมินั้น ๆ

• เช่น RH 80% หมายความว่า อากาศมีไอน้ำอยู่ 80% ของความสามารถสูงสุด

3. จุดน้ำค้าง (Dew point)

• อุณหภูมิที่อากาศเริ่มอิ่มตัวจนไอน้ำควบแน่นเป็นหยดน้ำ

• ยิ่งจุดน้ำค้างสูง แสดงว่ามีไอน้ำมาก

ปัจจัยที่มีผลต่อความชื้น

• อุณหภูมิ: อากาศร้อนเก็บน้ำได้มากกว่าอากาศเย็น

• แหล่งน้ำ: ใกล้ทะเล แม่น้ำ พื้นที่ชื้น ความชื้นสูง

• พืชพรรณ: ป่าเขียว คายไอน้ำออกมา เพิ่มความชื้นในอากาศ

• ลม: พัดพาความชื้นจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่ง

ผลของความชื้นต่อพืช (รวมถึงมะนาว)

1. ความชื้นสูง (RH > 80%)

• ใบคายน้ำได้น้อย ปากใบปิด การหายใจ/สังเคราะห์แสงลดลง

• เสี่ยงโรคเชื้อรา เช่น แคงเกอร์, ใบจุด

2. ความชื้นต่ำ (RH < 40%)

• พืชคายน้ำเร็ว ใบเหี่ยวตอนกลางวัน

• ดอกมะนาวแห้งง่าย เกสรเสื่อม ติดผลน้อย

3. ความชื้นปานกลาง (50–70%)

• เหมาะสมที่สุดสำหรับการสังเคราะห์แสง การคายน้ำ และการผสมเกสร

สรุปสั้น ๆ

• ความชื้นคือปริมาณไอน้ำในอากาศ

• ใช้บ่อยคือ “ความชื้นสัมพัทธ์ (%)”

• ความชื้นมีผลต่อการคายน้ำ การสังเคราะห์แสง และการติดผลของมะนาวโดยตรง

9 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร