น้ำ เป็นตัวกำหนดทั้ง การดูดปุ๋ย ธาตุอาหาร การออกดอก และการต้านโรค ของมะนาวเลย ถ้าให้น้ำพอดี ต้นจะสมดุล ไม่เครียด ไม่อ่อนแอต่อโรคแมลง

วิธีสังเกตว่ารดน้ำมะนาว “พอดีแล้ว”

1. ดูที่ ดิน

• ดินชื้นแต่ไม่แฉะ ใช้นิ้วจิ้มลงไป 5–10 ซม. ถ้ายังชื้นแต่ไม่เละ ถือว่าพอดี

• ถ้าดินแตกระแหงหรือร่วนแห้งจนไม่เกาะมือ ขาดน้ำ

• ถ้าดินเละ น้ำขัง มีฟองหรือกลิ่นเหม็น ให้น้ำมากเกินไป

2. ดูที่ ใบ

• น้ำพอดี ใบเขียวสด ตึงตัวตลอดทั้งวัน

• ขาดน้ำ ตอนบ่ายใบจะห้อย เหี่ยว แต่พอตอนเช้าจะฟื้น

• มากเกินไป ใบอาจซีดเหลือง โดยเฉพาะใบล่าง และหลุดร่วงง่าย

3. ดูที่ ผล

• ถ้าน้ำพอดี ผลโตเนียน สม่ำเสมอ

• ขาดน้ำ ผลเล็ก ผิวสาก แตกง่าย

• น้ำมากไป ผลอาจแตกเพราะเปลือกขยายไม่ทัน

4. ใช้ อุปกรณ์ช่วย

• เครื่องวัดความชื้นดิน (moisture meter) ปักลงดินได้เลย ถ้าอ่านค่าอยู่ในช่วง 50–70% ถือว่าดี

• หรือทำเองง่าย ๆ ขุดดินออกมาแล้วบีบ ถ้าดินจับตัวเป็นก้อนแต่ไม่ซึมน้ำออก ถือว่าชื้นกำลังเหมาะ

5. พิจารณา ช่วงอายุและฤดูกาล

• ต้นเล็ก รากยังไม่ลึก ต้องให้น้ำถี่ แต่ปริมาณน้อย

• ต้นใหญ่ รากลงลึก รดไม่บ่อยแต่ครั้งละมากหน่อย

• ฤดูฝน ลดปริมาณหรือเว้นวัน

• ฤดูร้อน เพิ่มความถี่ แต่ควรให้น้ำช่วงเช้าจะดีที่สุด

สรุปสั้น ๆ

• ดินต้องชื้นแต่ไม่แฉะ

• ใบเขียวสด ตึง ไม่เหี่ยวตอนบ่าย

• ผลโตสม่ำเสมอ ไม่แตก ไม่เหี่ยว

326 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร