ปุ๋ยเม็ด vs ปุ๋ยน้ำ

มะนาวตอบสนองต่างกันชัดเจนเมื่อใช้ ปุ๋ยเม็ด กับ ปุ๋ยน้ำ บทความนี้จะเปรียบเทียบ ข้อมูลต่างๆให้พิจารณาด้วย

ตารางเปรียบเทียบปุ๋ยเม็ดกับปุ๋ยน้ำ

รายการ ปุ๋ยเม็ด ปุ๋ยน้ำ
รูปแบบธาตุอาหาร อยู่ในรูปเกลือเคมีหรืออินทรีย์อัดเม็ด ปลดปล่อยช้า ละลายน้ำแล้ว ธาตุอาหารพร้อมใช้ทันที
การดูดซึม ผ่านรากเป็นหลัก ใช้เวลานานกว่าพืชจะนำไปใช้ ผ่านราก (fertigation) และพ่นทางใบ → ซึมเข้าสู่พืชได้ทันที
ความเร็วในการเห็นผล ช้า (7–14 วัน) เร็ว (1–3 วันหลังพ่น/ให้ทางน้ำ)
ความคงทน คงอยู่ในดินได้นาน 1–2 เดือน หมดเร็ว ต้องให้บ่อย
การแก้ขาดธาตุเฉียบพลัน ไม่เหมาะ เพราะช้า เหมาะมาก ใบเหลือง, ดอกร่วง แก้ได้ไว
การควบคุมสูตร จำกัดตามสูตรที่ผลิตมา ปรับสูตรได้ยืดหยุ่น ตามช่วงการเจริญเติบโต
ค่าใช้จ่าย ถูกกว่า (ระยะยาว) แพงกว่า (ต้องใช้บ่อย)
ความเสี่ยง ใส่มาก ดินเค็ม รากไหม้ เข้มข้นเกิน ใบไหม้
เหมาะกับระยะ บำรุงต้น-สร้างโครงสร้างระยะยาว เร่งดอก, ติดผล, บำรุงคุณภาพผล

1. ปุ๋ยเม็ด (ปุ๋ยเคมี/อินทรีย์อัดเม็ด)

ข้อดี

• สะสมธาตุอาหารในดินได้มากกว่า ค่อย ๆ ปล่อยธาตุอาหารให้ต้นมะนาวใช้ได้นาน

• เหมาะกับการ บำรุงโครงสร้างต้น ราก และการเจริญเติบโตระยะยาว

• สะดวก ไม่ต้องพ่นบ่อย

ข้อเสีย

• ใช้เวลา ละลายช้า ต้นนำไปใช้ช้า

• ถ้าใส่มากเกินไป ดินเค็ม, รากไหม้

• ถ้าดินแน่น น้ำไม่ซึม ประสิทธิภาพต่ำ

2. ปุ๋ยน้ำ (ปุ๋ยเคมีละลาย + น้ำหมักชีวภาพ + ธาตุรอง/เสริม)

ข้อดี

• ดูดซึมเร็ว โดยเฉพาะพ่นทางใบ เข้าทางปากใบ ใช้ได้ทันที

• ใช้แก้ปัญหา อาการขาดธาตุเฉียบพลัน เช่น ใบเหลืองเพราะขาด Mg, Fe

• ควบคุมสูตรง่าย เร่งดอก–เร่งผล–เร่งใบ ได้ตรงตามช่วงที่มะนาวต้องการ

• ถ้าให้ทางระบบน้ำ (fertigation) ธาตุอาหารกระจายทั่วถึง รากดูดง่าย

ข้อเสีย

• ธาตุอาหารที่ให้ หมดเร็ว ไม่สะสมในดิน ต้องให้บ่อย

• ถ้าเข้มข้นเกิน เสี่ยงใบไหม้

• ต้นทุนสูงกว่าปุ๋ยเม็ด (เพราะต้องให้หลายรอบ)

วิธีใช้ให้ได้ผลดีที่สุดกับมะนาว

• ระยะบำรุงต้น–แตกใบ ใช้ ปุ๋ยเม็ด เป็นหลัก (เช่น 15-15-15, 25-7-7) เสริม ปุ๋ยน้ำธาตุรอง เช่น Mg, Zn, Fe ฉีดพ่น

• ระยะเร่งดอก–ติดผล ใช้ ปุ๋ยเม็ดสูตรสูงฟอสฟอรัส–โพแทสเซียม (เช่น 8-24-24, 0-21-21) เสริม ปุ๋ยน้ำโพแทสเซียม + แคลเซียม–โบรอน ฉีดพ่น ลดการร่วงดอกและผล

• ระยะผลโต–บำรุงคุณภาพ ปุ๋ยเม็ด 13-13-21 หรือ 12-12-24 ปุ๋ยน้ำโพแทสเซียม + Ca ฉีดพ่น เพิ่มน้ำหนักและเปลือกบาง

สรุปสั้น ๆ

• ปุ๋ยเม็ด = พลังงานระยะยาว, บำรุงโครงสร้างต้น

• ปุ๋ยน้ำ = พลังงานเร่งด่วน, แก้ขาดธาตุ–ปรับคุณภาพผลผลิต

24 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร