การ ปลูกมะนาวแบบยกร่องน้ำล้อม เป็นระบบการปลูกที่นิยมในพื้นที่ลุ่มน้ำ เช่น ภาคกลางของไทย เหมาะกับดินร่วนเหนียวที่มีน้ำใต้ดินสูง โดยการยกร่องจะช่วยระบายน้ำ ป้องกันรากเน่า และควบคุมสภาพแวดล้อมรากได้ดี

ข้อดีของการปลูกมะนาวแบบยกร่องน้ำล้อม

• ดินไม่ชื้นแฉะเกินไป ลดโรครากเน่า-โคนเน่า

• น้ำในร่องช่วยเพิ่มความชื้นในอากาศได้ดี

• ควบคุมน้ำโดยเปิด-ปิดทางน้ำเข้าร่อง

• ระบายความเค็มของดินออกได้

• สามารถปลูกพืชแซมในร่องได้ เช่น ผักหรือพืชคลุมดิน

ขั้นตอนการปลูกแบบยกร่องน้ำล้อม

1. ปรับพื้นที่ + ขุดร่องน้ำ

• กำหนดแนวร่องตามแนวระดับหรือแนวลาดของน้ำ

• ขุดร่องกว้างประมาณ 1.5–2.5 เมตร ลึก 0.8–1.5 เมตร

• ยกคันร่องสูงขึ้นมาโดยใช้ดินจากร่องนั้น

• ความกว้างของร่องปลูก (คันร่อง) ประมาณ 1.2–1.5 เมตร

2. เตรียมดินบนคันร่อง

• ผสมดินกับปุ๋ยคอกเก่า ปุ๋ยหมัก อินทรียวัตถุ

• ปรับ pH ถ้าดินเป็นกรดจัด (ใช้โดโลไมต์)

• ปรับโครงสร้างดินให้ร่วนซุยก่อนปลูก

3. ปลูกมะนาว

• ขุดหลุมลึกประมาณ 30–40 ซม. กว้างพอสมควร

• วางต้นมะนาวลงในหลุม กลบดินให้แน่นพอประมาณ

• เว้นระยะระหว่างต้น 2–3 เมตร ตามความกว้างของคันร่อง

4. จัดการร่องน้ำ

• น้ำในร่องควรมีความลึก 30–50 ซม.

• ควบคุมน้ำให้ไม่ท่วมคันปลูก

• เปิดน้ำเข้าร่องเฉพาะเมื่อดินแห้ง หรือให้น้ำทางร่องเท่านั้น

5. คลุมดิน + บำรุง

• คลุมดินรอบโคนด้วยฟาง/เศษพืช

• บำรุงด้วยน้ำหมัก ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยเคมีสูตรเหมาะสมเป็นระยะ

• ควบคุมวัชพืช และตัดแต่งกิ่งตามฤดูกาล

28 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร