ปลูกมะนาวในพื้นที่ดินเปรี้ยว

การปลูกมะนาวในพื้นที่ ดินเปรี้ยว (pH ต่ำกว่า 5.5) ต้องระมัดระวังมาก เพราะดินเปรี้ยวจะทำให้ต้นมะนาว ดูดธาตุอาหารไม่ได้ รากฝ่อ ใบเหลือง ออกดอกยาก และติดผลน้อย หากปล่อยไว้นานอาจทำให้ต้นตายได้ แต่สามารถปลูกได้ หากมีการปรับปรุงดินและจัดการที่ถูกต้อง

ปัญหาที่เกิดจาก "ดินเปรี้ยว" กับมะนาว

ผลกระทบ อธิบาย
รากไม่เจริญ ดินเปรี้ยวมีอะลูมิเนียมอิสระที่เป็นพิษต่อราก
ธาตุอาหารบางตัวถูกตรึง เช่น ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม โบรอน
ใบเหลืองซีด แตกใบอ่อนยาก เพราะต้นดูดธาตุอาหารหลัก-รองไม่ได้
เชื้อราและโรคราก ดินเปรี้ยวและชื้นเอื้อต่อเชื้อรา
ต้นโทรมเร็ว ใส่ปุ๋ยก็ไม่ตอบสนอง เพราะรากทำงานได้น้อย

แนวทางปลูกมะนาวในพื้นที่ดินเปรี้ยว

1. ตรวจสภาพดินก่อนปลูก

• ใช้เครื่องวัด pH ดิน หรือตรวจแบบง่ายด้วยกระดาษลิตมัส pH ต่ำกว่า 5.5 = เปรี้ยว pH 6–6.5 = เหมาะกับมะนาว

2. ปรับสภาพดินก่อนปลูก

กรณีปลูกลงดิน

• ขุดหลุมปลูกขนาด 50x50x50 ซม.

• ผสมดินเดิมกับ: ปูนขาวหรือโดโลไมต์ 200–500 กรัม/หลุม ปุ๋ยคอกเก่า แกลบดิบ/ใบไม้แห้งหมัก

• หมักไว้ 7–14 วันก่อนปลูก เพื่อให้ปูนปรับค่า pH ได้เต็มที่

กรณีปลูกในกระถาง/วงบ่อ (แนะนำที่สุด)

• ใช้ดินร่วนผสมใบไม้หมัก + แกลบดำ + ปูนขาวนิดหน่อย

• ระบายน้ำดี ไม่เก็บน้ำขัง

ดูแลระยะยาวในพื้นที่ดินเปรี้ยว

แนวทาง รายละเอียด
ใส่ปูนขาว/โดโลไมต์ ปีละ 1–2 ครั้ง ครั้งละ 100–200 กรัม/ต้น โดยโรยรอบทรงพุ่ม แล้วรดน้ำ
เติมอินทรีย์วัตถุอย่างสม่ำเสมอ ใส่ปุ๋ยหมัก มูลสัตว์ น้ำหมักชีวภาพ เพื่อลดความเป็นกรด
รดน้ำอย่างพอเหมาะ หลีกเลี่ยงการทำให้ดินแฉะนาน ๆ เพราะจะเปรี้ยวเพิ่ม
ใช้ไตรโคเดอร์มา / จุลินทรีย์ เพื่อควบคุมโรค และช่วยสร้างรากใหม่ในดินเสื่อม
พรวนดินรอบโคนต้นทุก 1–2 เดือน เพื่อเติมอากาศให้ราก และช่วยปรับค่า pH โดยธรรมชาติ

น้ำหมักสูตรช่วยปรับดินเปรี้ยว

สูตรน้ำหมักใบไผ่ / ใบไม้แห้ง + น้ำตาลทรายแดง

• ใบไผ่แห้งสับ 1 กก.

• น้ำตาลทรายแดง 2 ช้อนโต๊ะ

• น้ำ 5 ลิตร หมักไว้ 7 วัน

• ผสมน้ำราดโคนต้น 1:10 ทุก 15 วัน

ใบไผ่ช่วยปรับโครงสร้างดิน ใบไม้หมักช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ปรับ pH ดินตามธรรมชาติ

ข้อแนะนำเพิ่มเติม

• หากจำเป็นต้องปลูกในดินเปรี้ยว แนะนำปลูกใน วงบ่อหรือกระถางวางบนดิน เพื่อควบคุมดินได้ง่ายกว่าการปลูกลงแปลงตรง

• การตรวจ pH ดินและสังเกตอาการของใบมะนาวเป็นสิ่งจำเป็นต่อเนื่องทุกฤดู

87 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร