ช่วงฝนตกต่อเนื่อง แล้วให้ปุ๋ยแต่ต้นมะนาว ไม่ตอบสนอง (ใบไม่เขียว ใบเหลือง ผลไม่โต ดอกไม่มา) มักเกิดจากปัจจัยหลัก ๆ ดังนี้

สาเหตุที่ “ฝนตกแล้วให้ปุ๋ยแต่มะนาวไม่ตอบสนอง”

1. ดินอิ่มน้ำ รากขาดอากาศ

• ดินแฉะทำให้ “รากหายใจไม่ได้” รากฝอยเน่า

• รากไม่สามารถดูดปุ๋ยได้ แม้มีธาตุอาหารอยู่ก็ตาม

• ปุ๋ยที่ใส่ไป จึงสูญเปล่า หรือ ถูกชะล้างออก

สังเกต:

• ใบซีดเหลือง ยอดหยุดโต

• โคนต้นแฉะ มีกลิ่นเหม็น เปลือกแตก

• รากสีน้ำตาล–ดำ ไม่ขาว

2. ปุ๋ยถูกชะล้าง

• ฝนชะปุ๋ยละลายน้ำออกไปเร็วกว่าที่พืชดูดได้ โดยเฉพาะ ยูเรีย, แอมโมเนียมไนเตรต, โพแทสเซียม

ทางแก้:

• เปลี่ยนจากใส่ปุ๋ยดิน พ่นทางใบ

• เลือกปุ๋ยที่ “ไม่ละลายน้ำเร็ว” เช่น 15-15-15 SR (slow release)

• ใส่ปุ๋ยหลังฝนหยุด 1–2 วันเท่านั้น

3. ค่า pH ดินเปลี่ยน

• ฝนตกหนักติดต่อกัน ทำให้ดิน “เป็นกรดชั่วคราว”

• ฟอสฟอรัส (P), แคลเซียม (Ca), แมกนีเซียม (Mg) ดูดซึมได้แย่

แนวทาง:

• โรย โดโลไมท์เล็กน้อย

• เติมน้ำหมักชีวภาพจากแคลเซียม เช่น น้ำแช่เปลือกไข่, กระดองปู, กระดูกเผา, กระดองปลาหมึกหมัก

4. ระบบรากมะนาวยังไม่พัฒนา

• โดยเฉพาะ “มะนาวปลูกใหม่” หรือเพิ่งแตกยอด

• รากยังดูดสารอาหารได้น้อย ปุ๋ยที่ใส่ไปเลยไม่มีปฏิกิริยา

แนวทาง:

• ลดการให้น้ำโดยตรง

• เพิ่มการพ่นทางใบด้วยอาหารรอง–ธาตุเสริม เช่น แคลเซียม-โบรอน, สังกะสี, เหล็ก

• ใช้น้ำหมักราก: เช่น น้ำหมักถั่วเน่า, น้ำหมักรำข้าว + ฮิวมัส หรือ EM

สรุปแนวทาง "ให้ปุ๋ยช่วงฝนตก" ให้ได้ผล

18 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร