การทำ ปุ๋ยหมักจากผักตบชวา เป็นวิธีที่ดีมากในการจัดการวัชพืชน้ำที่ล้นเกิน พร้อมทั้งเปลี่ยนให้เป็น ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพดี ที่ช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุให้ดิน รักษาความชื้น และเสริมแร่ธาตุบางชนิดให้พืช

ข้อดีของปุ๋ยหมักจากผักตบชวา:

• อุดมด้วย อินทรียวัตถุ (OM: Organic Matter)

• มีธาตุอาหารรองและจุลธาตุ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก

• ช่วย ปรับโครงสร้างดิน ให้ร่วนซุย

• หาได้ง่ายและฟรี ตามแหล่งน้ำทั่วไป

• ช่วยลดปริมาณวัชพืชน้ำที่เป็นปัญหาในชุมชน

สูตรปุ๋ยหมักจากผักตบชวา (แบบแห้ง)

วัสดุที่ต้องเตรียม:

• ผักตบชวาสับ (ตากแดดพอหมาด): 3 ส่วน

• มูลสัตว์ (เช่น มูลวัว/ไก่/หมู): 1 ส่วน

• รำข้าวหรือแกลบดิบ: 0.5–1 ส่วน

• น้ำหมักชีวภาพ (EM หรือน้ำหมักเปลือกผลไม้): 1 ลิตร/ปุ๋ยหมัก 100 กก.

• น้ำสะอาด: พอหมาด (ความชื้น 60%)

วิธีทำ:

1. สับผักตบชวา ให้ละเอียด (ยิ่งเล็กยิ่งย่อยง่าย)

2. คลุกผักตบ + มูลสัตว์ + รำข้าว ให้เข้ากัน

3. ผสมน้ำหมักชีวภาพกับน้ำ รดลงส่วนผสมให้ชื้นแต่ไม่แฉะ

4. กองให้สูงประมาณ 1 เมตร คลุมด้วยผ้าใบ/กระสอบป่าน

5. กลับกองทุก 5–7 วัน เพื่อเติมอากาศ

6. สังเกตความร้อนกลางกองจะอุ่น (~45–55°C) แล้วค่อยเย็นลง

7. ผ่านไป 30–45 วัน วัตถุย่อยสลายหมด จะได้ปุ๋ยหมักร่วน กลิ่นหอม ไม่เหม็น

สูตรเร่งด่วน (ปุ๋ยหมักเร็วใน 15 วัน):

• เพิ่มน้ำตาลทรายแดง 2–3 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 10 ลิตร

• เติมกากน้ำตาลหรือหัวเชื้อจุลินทรีย์เพิ่ม

• สับให้เล็กที่สุด และควบคุมความชื้นให้พอดี

ธาตุอาหารที่พบในปุ๋ยหมักผักตบชวา (โดยประมาณ)

การนำไปใช้:

• รองก้นหลุมปลูก

• ผสมดินปลูกในกระถาง

• คลุมโคนต้นไม้รักษาความชื้น

• ใช้เสริมอินทรียวัตถุในแปลงผักหรือสวนผลไม้

219 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร