การกระจายตัวของราก

การกระจายตัวของรากมะนาว เป็นปัจจัยสำคัญต่อการดูดซึมธาตุอาหาร การยึดเกาะดิน และสุขภาพโดยรวมของต้นมะนาว

ลักษณะการกระจายตัวของรากมะนาว

1. รากแก้ว (Tap Root)

• พบในระยะแรกของการเจริญเติบโต โดยเฉพาะต้นกล้า

• ช่วยยึดเกาะดินลึกในระยะต้นอ่อน

• หากปลูกด้วยกิ่งตอนหรือทาบกิ่ง รากแก้วมักไม่มี

2. รากแขนง (Lateral Roots)

• แผ่ออกในแนวนอนจากโคนต้น คล้ายร่ม

• รากเหล่านี้มักกระจายอยู่ บริเวณความกว้างพอ ๆ กับทรงพุ่ม หรือมากกว่านั้นเล็กน้อย

3. รากฝอย (Feeder Roots)

• เป็นรากเส้นเล็กที่ดูดซึมน้ำและธาตุอาหาร

• ส่วนใหญ่กระจุกอยู่ บริเวณผิวดินลึกไม่เกิน 30 ซม.

• มีจำนวนมากในช่วงร่มเงาพุ่มต้น โดยเฉพาะขอบพุ่ม (เรียกว่า "แนวชายพุ่ม")

การกระจายรากในแปลงปลูกหรือวงบ่อ

ในแปลงปลูก (ลงดิน)

• รากสามารถกระจายได้ไกล 1–1.5 เท่าของเส้นผ่านศูนย์กลางทรงพุ่ม

• ถ้าดินดี ร่วนซุย รากจะกระจายได้ลึก 40–60 ซม. และกว้างได้ถึง 2–3 เมตร

ในวงบ่อหรือกระถาง

• รากจะวนแน่นอยู่ภายใน ถ้าไม่มีช่องระบายหรือดินแน่นจะชะงักง่าย

• ควรเจาะรูข้างบ่อ และเปลี่ยนหรือพรวนวัสดุปลูกเพื่อให้รากเดิน

แนวทางส่งเสริมการกระจายรากที่ดี

แนวทาง ผลต่อราก
พรวนดินรอบทรงพุ่ม เพิ่มออกซิเจน-รากเดินดี
เติมอินทรีย์วัตถุ (ปุ๋ยคอก/ฮิวมิค/น้ำหมัก) กระตุ้นรากฝอย
ให้ปุ๋ยรอบชายพุ่ม รากจะวิ่งไปตามจุดที่มีอาหาร
ไม่ให้น้ำแฉะเกินไป ป้องกันรากเน่าและการหยุดเติบโต
ตัดแต่งรากในกระถาง/วงบ่อปีละครั้ง ป้องกันรากขดแน่น

22 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร