เครื่องวัด EC

เครื่องวัด EC (Electrical Conductivity Meter) หรือ เครื่องวัดค่าความนำไฟฟ้าในดิน/น้ำ เป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับเกษตรกร โดยเฉพาะในสวนมะนาว เพราะช่วยวัดปริมาณ เกลือแร่ละลายน้ำ ที่อาจสะสมในดินหรือในน้ำ ซึ่งเป็นตัวชี้ว่า “ต้นมะนาวจะดูดอาหารและน้ำได้ดีหรือไม่”

ความหมายของ EC คืออะไร?

EC (Electrical Conductivity) ค่าการนำไฟฟ้าของสารละลาย ซึ่งสัมพันธ์โดยตรงกับปริมาณ เกลือแร่/ปุ๋ย/ธาตุอาหาร ที่ละลายอยู่ในน้ำหรือดิน

หน่วยที่ใช้

• mS/cm (มิลลิซีเมนส์ต่อเซนติเมตร)

• dS/m (เดซิซีเมนส์/เมตร)

• 1 mS/cm = 1 dS/m (ใช้แทนกันได้)

ทำไมชาวสวนมะนาวควรใช้เครื่องวัด EC

เหตุผล ประโยชน์
ตรวจความเค็มในดิน ช่วยป้องกันรากไหม้ – ใบร่วง
ตรวจคุณภาพน้ำก่อนรด น้ำเค็มเกินไป = ทำร้ายต้น
ตรวจค่าปุ๋ยในระบบน้ำหยด ปรับสูตรปุ๋ยไม่ให้เข้มเกิน
วางแผนการปรับปรุงดิน วัดผลก่อน-หลังการใช้ฮิวมิค จุลินทรีย์ ฯลฯ

ประเภทเครื่องวัด EC ที่เหมาะกับสวนมะนาว

1. EC แบบปากกาวัดน้ำ (สำหรับน้ำหรือสารละลายปุ๋ย)

• ราคา: 300–1,500 บาท

• ขนาดเล็ก ใช้งานง่าย

• จุ่มในน้ำ แล้วอ่านค่าบนหน้าจอ

2. EC แบบเสียบดิน (Soil EC Meter)

• ราคา: 1,500–5,000+ บาท

• เสียบหัววัดลงในดินชื้น → แสดงค่าความเค็มในดิน

• เหมาะสำหรับตรวจดินในแปลงโดยตรง

3. EC Meter แบบใช้ร่วมกับชุดวัด pH/อุณหภูมิ

• ระบบดิจิทัล / พกพา / ควบคุมได้หลายค่า

• ใช้งานหลากหลายและแม่นยำสูง

• เหมาะกับสวนมะนาวที่ใช้ระบบน้ำหรือให้น้ำทางท่อ

ค่ามาตรฐาน EC ที่เหมาะกับมะนาว

ในน้ำ

EC (mS/cm) ความเหมาะสม
< 0.5 ดีมาก (น้ำจืด)
0.5–1.2 ปลอดภัย
1.3–2.0 เริ่มเสี่ยงในพืชอ่อน
> 2.0 น้ำเค็ม ต้องระวัง

ในดิน

EC (mS/cm) ความเค็มของดิน
< 2.0 ดินปกติ
2.0–4.0 เริ่มกระทบการดูดน้ำ
> 4.0 รากชะงัก ใบร่วงง่าย ผลเล็ก

วิธีอ่านค่า EC ที่ถูกต้อง

สำหรับ ดิน:

1. ขุดดินลึกประมาณ 10–15 ซม.

2. ตักดินประมาณ 1 ส่วน + น้ำกลั่น 5 ส่วน

3. คนให้เข้ากัน → ทิ้งไว้ 15 นาที

4. ใช้หัววัดจุ่มในน้ำที่ได้ → อ่านค่า EC

สำหรับ น้ำ:

• จุ่มหัววัดในถังหรือถ้วยที่สะอาด

• รอให้ค่าคงที่ แล้วอ่านบนจอ

• ควรล้างหัววัดด้วยน้ำกลั่นทุกครั้งหลังใช้งาน

สรุป

• เครื่องวัด EC = ตัวช่วยดูสุขภาพดิน-น้ำแบบแม่นยำ

• ใช้ตรวจคุณภาพดินก่อนใส่ปุ๋ย หรือหลังน้ำท่วม/ฝนหนัก

• ช่วยให้ใส่ปุ๋ยอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่เปลือง และไม่ทำร้ายราก

13 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร