แม้ว่าวัชพืช จะถูกมองว่าเป็นศัตรูของพืชสวน แต่ "รากของวัชพืชบางชนิด" สามารถดึงแร่ธาตุอาหารจากดินลึกขึ้นมาเก็บไว้ในลำต้นและใบ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเมื่อเรานำวัชพืชเหล่านั้นมาใช้ทำปุ๋ยหมักหรือคลุมดิน ก็จะกลายเป็น แหล่งธาตุอาหารอินทรีย์ที่ยอดเยี่ยม โดยเฉพาะสำหรับพืชอย่างมะนาว

ธาตุอาหารที่รากวัชพืชสามารถดูดขึ้นมาจากดินลึกได้

เมื่อรากวัชพืชตายหรือถูกนำไปหมัก/คลุม จะเกิดอะไรขึ้น?

• จุลินทรีย์ในดินจะ ย่อยรากและซากวัชพืช → แปรเป็นธาตุอาหารรูปที่พืชใช้งานได้

• รากวัชพืชบางชนิดย่อยช้า → ค่อย ๆ ปลดปล่อยธาตุ → ทำให้ดินอุดมขึ้นในระยะยาว

• โครงสร้างรากช่วย “พรวนดินลึก” ทำให้รากมะนาวเดินได้ดีขึ้น

เทคนิคการใช้ “รากวัชพืช” เพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้มะนาว

1. ถอนวัชพืชทั้งราก (ก่อนติดเมล็ด) → ใช้คลุมโคน

• ตัดยอด ปูคลุมหนารอบโคนมะนาว 3–5 นิ้ว

• รดด้วยน้ำหมักหน่อกล้วย/ปลา → ย่อยไวขึ้น

2. ทำปุ๋ยหมักจากวัชพืชที่มีรากลึก

• สับวัชพืช (รวมรากด้วย) ผสมรำ + มูลวัว + น้ำหมัก

• หมัก 15–30 วัน → ได้ปุ๋ยอินทรีย์ธาตุรอง

3. ปลูกวัชพืชบางชนิดแบบควบคุม

• เช่น ปลูกผักเบี้ย/หญ้าคาเฉพาะแปลงพักดิน แล้วตัดหมักหรือไถกลบ → เพิ่มแร่ธาตุคืนดิน

36 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร