การให้ปุ๋ยทางน้ำ (Fertigation) คือการผสมปุ๋ยลงในน้ำแล้วจ่ายผ่านระบบน้ำหยดหรือสปริงเกลอร์ไปยังต้นมะนาวโดยตรง ซึ่งให้ผลแม่นยำ ควบคุมปริมาณได้ดี และช่วยให้ต้นพืชดูดซึมสารอาหารได้อย่างรวดเร็ว

หลักการคำนวณปุ๋ยผ่านระบบน้ำ

สูตรคำนวณหลัก:

ปุ๋ยที่ต้องใช้ (กรัม) = [อัตราธาตุอาหารที่ต้องการ (กรัม/ต้น)] ÷ [เปอร์เซ็นต์ธาตุอาหารในปุ๋ย ÷ 100]

ตัวอย่าง: ต้องการให้ไนโตรเจน (N) 5 กรัม/ต้น โดยใช้ปุ๋ยยูเรีย (46-0-0)

= 5 ÷ (46 ÷ 100)

= 5 ÷ 0.46

= 10.87 กรัมยูเรีย/ต้น

หากมีมะนาว 100 ต้น → ยูเรียทั้งหมด = 10.87 × 100 = 1,087 กรัม (หรือประมาณ 1.09 กิโลกรัม) ละลายน้ำในถังให้เหมาะสม แล้วปล่อยผ่านระบบน้ำ

ปริมาณธาตุอาหารที่แนะนำสำหรับมะนาว (โดยเฉลี่ย/รอบ)

สูตรคำนวณรวม (หลายธาตุ)

หากใช้ปุ๋ยสูตรผสม เช่น 13-13-21 และคุณต้องการ

• N = 5 กรัม

• P = 2 กรัม

• K = 7 กรัม

คำนวณ:

• N: 13% → 5 ÷ 0.13 = 38.46 g

• P: 13% → 2 ÷ 0.13 = 15.38 g

• K: 21% → 7 ÷ 0.21 = 33.33 g

ให้เลือกใช้ค่าที่สูงสุดจากทั้ง 3 ธาตุเพื่อให้ได้ครบ เช่นใช้ 40 กรัม/ต้น

วิธีให้ปุ๋ยกับระบบน้ำ (โดยประมาณ)

1. ละลายปุ๋ยในน้ำถังแม่ขนาด 100–200 ลิตร

2. ใช้หัวดูดปุ๋ย หรือวาล์วผสมจ่ายเข้าเส้นน้ำหยด/สปริงเกลอร์

3. ให้เวลา 30–60 นาทีแล้วตามด้วยน้ำเปล่าเพื่อไล่ปุ๋ยตกค้าง

ข้อควรระวัง

• ห้ามใช้ปุ๋ยไม่ละลายน้ำ เช่น 15-15-15 แบบเม็ด

• ต้องกรองน้ำก่อนเข้าระบบ เพื่อป้องกันตะกอนอุดตันหัวจ่าย

• อย่าใช้ปุ๋ยไนโตรเจนสูงมากในช่วงผลโต → ทำให้ผลแตก

15 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร