เมื่อใช้ปูนขาวมากเกินไป

การใช้ ปูนขาว (แคลเซียมออกไซด์ – CaO) มากเกินไปในสวนมะนาวหรือในดิน มีผลกระทบหลายประการทั้งทางกายภาพ เคมี และชีวภาพ ซึ่งอาจทำให้ต้นมะนาวอ่อนแอได้แทนที่จะเจริญเติบโตดีขึ้น

ผลกระทบเมื่อใช้ปูนขาวมากเกินไป

ผลกระทบ รายละเอียด
pH ดินสูงเกินไป (ด่างจัด) ทำให้ธาตุอาหารบางชนิด (เช่น เหล็ก, แมงกานีส, สังกะสี, ฟอสฟอรัส) จับตัวแน่น ไม่ละลาย ไม่ถูกดูดซึมโดยพืช
พืชแสดงอาการขาดธาตุรอง/จุลธาตุ ใบเหลืองซีด เส้นใบเขียว ใบอ่อนเสียรูป ใบไหม้ ยอดไม่โต
จุลินทรีย์ดีในดินลดลง โดยเฉพาะกลุ่มที่ทำหน้าที่ย่อยอินทรียวัตถุ และตรึงไนโตรเจน
โครงสร้างดินเสีย ดินแน่นตัว ไม่ร่วนซุย หากไม่มีอินทรียวัตถุพอเพียง
การดูดซึมน้ำและปุ๋ยลดลง ดินอาจกลายเป็นฝาด (ร่วนแต่ไม่มีชีวิต) รากเดินได้น้อย

สัญญาณเตือนว่าดินได้รับปูนขาวมากเกินไป

• ใบมะนาวเริ่ม เหลืองซีด โดยเฉพาะใบอ่อน

• ดินที่เคยมีไส้เดือนหรือร่วนซุย กลับแน่นขึ้น

• รากฝอยมะนาว น้อยลง หรือไม่เดิน

• ต้นชะงักการเติบโตแม้ให้ปุ๋ยครบ

• ผลมะนาวเล็กกว่าปกติ ติดผลน้อยลง

แนวทางแก้ไขเมื่อใช้ปูนขาวมากไป

วิธี รายละเอียด
เติมอินทรียวัตถุลงในดิน เช่น ปุ๋ยหมัก ใบไม้ผุ แกลบดำ น้ำหมักปลา → เพื่อปรับสมดุล pH และเพิ่มจุลินทรีย์ในดิน
รดน้ำชะล้าง ให้รดน้ำลึก ๆ ทุก 2–3 วัน เพื่อให้ปูนขาวที่ละลายส่วนเกินไหลลึกลง
ใส่น้ำหมักชีวภาพที่มีกรดอินทรีย์ น้ำหมักเปลือกผลไม้, น้ำส้มควันไม้, น้ำหมักมูลสัตว์ ลดความด่าง
ใช้กำมะถันผงเล็กน้อย (กรณีพิเศษ) หาก pH สูงจัดจริง ๆ ให้หว่านกำมะถันผงบาง ๆ เพื่อปรับ pH ลงช้า ๆ (ต้องวัด pH ดินก่อนทำ)
ตรวจค่า pH ดิน ถ้ามีเครื่องวัด ค่าที่เหมาะสมสำหรับมะนาวคือ 5.5–6.5

หมายเหตุ

• ปูนขาวต่างจาก ปูนโดโลไมท์ (CaMg(CO₃)₂) ซึ่งมีฤทธิ์อ่อนกว่า และปล่อยธาตุช้ากว่า

• ปูนขาวไม่ควรใส่บ่อย ควรห่างอย่างน้อย 3–6 เดือนต่อครั้ง และควรผสมกับอินทรียวัตถุเสมอ

• หากต้องการปรับดินให้มีแคลเซียม โดยไม่กระทบ pH มาก ให้ใช้ กระดองปูป่น / กระดองปลาหมึก / แคลเซียมจากเปลือกไข่ แทนจะปลอดภัยกว่าระยะยาว

26 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร