การใช้ปุ๋ยแบบหมุนเวียนสูตรปุ๋ย
การใช้ปุ๋ยแบบหมุนเวียนสูตรปุ๋ย คือ แนวทางการใส่ปุ๋ยโดยสลับใช้สูตรปุ๋ยต่าง ๆ เพื่อให้พืชได้รับธาตุอาหารครบถ้วน ลดปัญหาสะสมสารส่วนเกินในดิน และปรับปรุงความสมดุลของดินในระยะยาว เป็นแนวทางที่เหมาะกับการเกษตรแบบยั่งยืน โดยเฉพาะในพืชเศรษฐกิจ เช่น มะนาว มะม่วง ข้าวโพด อ้อย ฯลฯ
ประโยชน์ของการหมุนเวียนสูตรปุ๋ย
| ข้อดี | รายละเอียด |
|---|---|
| ลดการสะสมสารตกค้าง | เช่น คลอไรด์จาก KCl หรือไนเตรตจากยูเรีย |
| ปรับสมดุลธาตุอาหาร | ให้ครบทั้งธาตุหลัก–รอง–เสริม |
| เพิ่มประสิทธิภาพการดูดซึม | ป้องกันการแย่งธาตุกัน (antagonism) |
| ลดต้นทุน | ใช้ปุ๋ยบางชนิดเฉพาะช่วงที่พืชต้องการมาก |
| ส่งเสริมจุลินทรีย์ในดิน | ดินไม่เป็นกรดหรือด่างมากเกินไป |
ตัวอย่างแนวทางการหมุนเวียนสูตรปุ๋ย
สูตรปุ๋ยจะแตกต่างตามชนิดพืชและอายุพืช ตัวอย่างนี้ใช้กับ มะนาว อายุ 1 ปีขึ้นไป
สูตรปุ๋ยหมุนเวียน 4 ช่วง
| ช่วงพืช | สูตรปุ๋ยแนะนำ | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| พักต้น (หลังเก็บเกี่ยว) | 15-15-15 หรือปุ๋ยหมัก + ปุ๋ยคอก | เพิ่มอินทรียวัตถุ |
| เตรียมออกดอก | 8-24-24 หรือ 12-24-12 | เน้นฟอสฟอรัส/โพแทสเซียม |
| ติดผลอ่อน | 13-13-21 + MgSO₄ + แคลเซียมโบรอน | เสริมผลไม่ร่วง |
| ขยายผล-สร้างคุณภาพ | K₂SO₄ หรือ 0-0-60 + สาหร่าย/น้ำหมัก | เพิ่มน้ำหนักและรส |
| :: ทุก 2–3 รอบ ควรสลับจาก KCl → K₂SO₄ เพื่อหลีกเลี่ยงคลอไรด์สะสม | ||
คำแนะนำเพิ่มเติม
1. ตรวจสภาพดิน/ใบ ปีละ 1 ครั้ง เพื่อปรับสูตรปุ๋ยให้แม่นยำ
2. เสริมธาตุรอง–เสริม เช่น แคลเซียม โบรอน แมกนีเซียม เป็นรอบ ๆ ผ่านการพ่นทางใบหรือราดราก
3. สลับอินทรีย์ร่วมเคมี เช่น ใส่ปุ๋ยเคมี 1 รอบ แล้วตามด้วยน้ำหมักหรือปุ๋ยหมักอัดเม็ดในรอบถัดไป
164 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร