เชื้อบีที (Bacillus thuringiensis หรือเรียกย่อว่า บีที) เป็นจุลินทรีย์ชีวภาพชนิดหนึ่งที่ใช้กำจัดหนอนศัตรูพืชโดยเฉพาะ เช่น หนอนชอนใบ หนอนเจาะสมอ หนอนหนังเหนียว ฯลฯ โดยไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ สัตว์เลี้ยง หรือแมลงที่เป็นประโยชน์ เช่น ผึ้ง

การใช้เชื้อบีทีในการกำจัดหนอนมีข้อดีหลายประการ เช่น

1. เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม: เชื้อบีทีเป็นแบคทีเรียที่พบได้ในธรรมชาติ และไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์และสัตว์เลี้ยง

2. ไม่ทำลายพืช: เชื้อบีทีจะโจมตีเฉพาะหนอนและแมลงที่เป็นศัตรูพืชเท่านั้น

3. ลดการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช: การใช้เชื้อบีทีสามารถช่วยลดการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์

อย่างไรก็ตาม การใช้เชื้อบีทีก็มีข้อจำกัดบางประการ เช่น

1. ต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสม: หากใช้เชื้อบีทีในปริมาณมากเกินไป อาจทำให้หนอนและแมลงเกิดการดื้อยาได้

2. ต้องใช้ในระยะเวลาที่เหมาะสม: เชื้อบีทีจะทำงานได้ดีที่สุดเมื่อหนอนและแมลงอยู่ในระยะตัวอ่อน

โดยรวมแล้ว เชื้อบีทีเป็นทางเลือกที่ดีในการกำจัดหนอนและแมลงที่เป็นศัตรูพืช และสามารถช่วยลดการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชได้

ลักษณะของเชื้อบีที

• เป็นแบคทีเรียชนิดสร้างโปรตีนพิษ (toxin) เมื่อหนอนกินใบที่ฉีดบีทีเข้าไป → โปรตีนจะทำลายระบบทางเดินอาหารของหนอน → หนอนหยุดกินและตายภายใน 2–3 วัน

• ไม่ทำลายแมลงโตเต็มวัย เช่น ผีเสื้อที่ยังไม่วางไข่

ข้อดีของการใช้เชื้อบีที

• ปลอดภัยต่อคนและสิ่งแวดล้อม

• ไม่ตกค้างในผลผลิต

• ใช้ได้ดีในระบบเกษตรอินทรีย์

• ไม่ทำให้แมลงศัตรูพืชดื้อยาแบบสารเคมี

อัตราส่วนผสม

• ใช้ เชื้อบีที 10–20 กรัม (ถ้าเป็นชนิดผง) หรือ 10–20 ซีซี (ถ้าเป็นชนิดน้ำ) ต่อ น้ำ 20 ลิตร

วิธีฉีดพ่น

1. ฉีดให้ทั่วใบ โดยเฉพาะ ใบอ่อนที่เพิ่งแตก (เพราะหนอนชอนใบชอบใบอ่อน)

2. ฉีดใน ช่วงเย็นหรือเช้า เพราะแสงแดดจ้าอาจทำลายประสิทธิภาพของเชื้อ

3. พ่นซ้ำทุก 5–7 วัน หรือหลังฝนตก

หมายเหตุสำคัญ

• บีที ไม่ใช่สารเคมีฆ่าแมลงแบบเร่งด่วน → หนอนจะหยุดกินทันทีหลังได้รับเชื้อ แต่จะใช้เวลา 2–3 วันจึงตาย

• ไม่ควรผสมกับสารเคมีที่เป็นด่างหรือมีฤทธิ์แรง เช่น ยาฆ่าเชื้อรา หรือปุ๋ยทางใบบางชนิด

19 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร