กิ่งอ่อนปริแตก
กิ่งอ่อนปริแตก สัญญาณเตือนว่าต้นมะนาวกำลังเสียสมดุล กิ่งอ่อนของต้นมะนาวที่ปริแตก เป็นปัญหาที่หลายคนมักมองข้าม เพราะเห็นว่าไม่รุนแรง แต่ในความจริงแล้ว นี่คือ “สัญญาณเตือน” ว่าต้นมะนาวของเรากำลังเผชิญความเครียดบางอย่าง ทั้งจากสภาพอากาศ ปุ๋ย หรือการให้น้ำ
สาเหตุหลักของ “กิ่งอ่อนปริแตก”
1. อากาศร้อนจัด หนาวจัดสลับกัน
กลางวันแดดแรงจัด ทำให้เซลล์กิ่งขยายตัวเร็ว พอตกกลางคืนอุณหภูมิลดลง เซลล์หดตัวทันที เนื้อเยื่อกิ่งอ่อนที่ยังไม่แข็งแรงจึง “แตกปริ” คล้ายรอยแตกบนผลไม้
2. ต้นมะนาวโตเร็วเกินไปจากปุ๋ยไนโตรเจนสูง
การเร่งใบ เร่งยอดมากเกินไป ทำให้เนื้อเยื่ออุ้มน้ำมากและขยายตัวเร็ว หากระบบรากหรือโครงสร้างกิ่งยังไม่แข็งแรงพอ กิ่งจะปริหรือแตกตามแนวยาว
3. การให้น้ำไม่สม่ำเสมอ
ต้นที่ขาดน้ำหลายวันแล้วได้รับน้ำมากในครั้งเดียว จะดูดน้ำเข้าสู่กิ่งอย่างรวดเร็ว จนเกิดแรงดันภายในเนื้อเยื่อสูง ทำให้กิ่งแตก
4 ลมแรงหรือฝนกระแทกแรงเกินไป
กิ่งอ่อนที่เพิ่งผลิยอดยังเปราะ หากถูกลมแรงหรือฝนกระแทก จะปริหรือฉีกเป็นรอย
ผลกระทบจากกิ่งอ่อนปริแตก
• รอยแตกกลายเป็น “ช่องทางให้เชื้อราและแบคทีเรียเข้าสู่ต้น”
• กิ่งบริเวณนั้นหยุดการเจริญเติบโต ใบเหลืองและแห้งกรอบ
• ถ้าเกิดบริเวณกิ่งหลัก อาจส่งผลให้ยอดบนกิ่งนั้นชะงักหรือตายทั้งกิ่ง
• เสี่ยงต่อการเกิดโรคแคงเกอร์ซ้ำซ้อนในรอยแตก
วิธีป้องกันและจัดการ
1. รักษาความสมดุลระหว่างน้ำ ปุ๋ย อากาศ
ให้น้ำสม่ำเสมอ อย่าปล่อยให้ดินแห้งเกินไป หลีกเลี่ยงการเร่งใบด้วยปุ๋ยไนโตรเจนสูงในช่วงอากาศร้อนจัด ใช้ปุ๋ยทางใบเสริมแคลเซียม-โบรอน เพื่อเสริมความแข็งแรงของผนังเซลล์
2. พ่นธาตุรองและจุลธาตุช่วยเสริมความยืดหยุ่นของกิ่ง
เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม ซิลิกา จะช่วยให้กิ่งเหนียว ไม่เปราะแตกง่าย
3. ลดความร้อนในช่วงกลางวัน
ปลูกพืชบังแสงบางส่วน หรือพ่นน้ำช่วงบ่ายเพื่อลดอุณหภูมิในพุ่ม
4. เมื่อพบกิ่งแตกแล้ว ให้รีบป้องกันเชื้อโรคเข้าแผล
ทาด้วยคอปเปอร์หรือปูนแดงบาง ๆ บริเวณรอยแตก และอย่าพ่นสารเคมีแรงๆ ซ้ำบนแผล
5. หากแตกมาก ควรตัดแต่งออกเพื่อกระตุ้นยอดใหม่
ตัดเหนือรอยแตกเล็กน้อย แล้วทาด้วยน้ำยาป้องกันเชื้อรา
สรุป
“กิ่งอ่อนปริแตก ไม่ใช่เรื่องเล็ก แต่คือสัญญาณว่าต้นมะนาวกำลังเครียด” รักษาความสมดุลของน้ำ ปุ๋ย และอุณหภูมิ คือทางออกที่ดีที่สุด ต้นแข็งแรงเท่านั้น ถึงจะผ่านความแปรปรวนของอากาศไปได้
38 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร