การจดบันทึกแปลงมะนาว

การ จดบันทึกแปลงมะนาว เป็นเครื่องมือสำคัญของเกษตรกรที่ต้องการ “ควบคุมต้นทุน เพิ่มผลผลิต ป้องกันโรคแม่นยำ” เพราะข้อมูลที่จดไว้จะช่วยให้รู้ว่าต้นมะนาวตอบสนองต่อการดูแลแบบใดดีที่สุด

สวนมะนาวท้ายไร่ ได้ทำการบันทึกทุกขั้นตอน ต่อไปนี้คือแนวทางตัวอย่างที่ทางสวนมะนาวท้ายไร่ ได้บันทึกไว้ และหัวข้อสำคัญที่ควรจดไว้ครับ เพื่อเป็นแนวทางการบริหารจัดการ สำหรับเพื่อนๆ ที่เริ่มทำการเกษตร นำไปประยุกใช้ กำหนดทิดทางอย่างมียุทธศาสตร์ และทิศทาง ที่จะมีความั่นคงในอาชีพที่เรารักต่อไป

1. ข้อมูลพื้นฐานของแปลง (จากบันทึกตัวอย่าง)

รายการ ตัวอย่าง
ชื่อแปลง/รหัสแปลง แปลง A-มะนาวแป้นรำไพ2
พื้นที่ปลูก 1 ไร่ (100 ต้น)
วันที่ปลูก 10 พ.ย. 2566
พันธุ์/ตอต่อ ป้นรำไพ2/ตอส้มโอ
รูปแบบปลูก วงบ่อ 80x25 ซม./ไม่ปิดก้น
ระบบน้ำ มินิสปริงเกิล+แหล่งน้ำสระ

2. การบันทึกการดูแลประจำวัน/สัปดาห์ (จากบันทึกตัวอย่าง)

ให้บันทึกทุกครั้งที่มีการให้น้ำ ใส่ปุ๋ย หรือพ่นสาร เพื่อใช้วิเคราะห์ภายหลัง

วันที่ รายการปฏิบัติ วัตถุประสงค์ หมายเหตุ
15 ต.ค. 67 พ่นแมกนีเซียมซัลเฟต 0.3% เร่งใบเขียว อากาศร้อนจัด
18 ต.ค. 67 พ่นสารคอปเปอร์+น้ำหมักฟูลวิค ป้องกันแคงเกอร์ ใบเริ่มแก่
20 ต.ค. 67 รดน้ำ 10 นาที/ต้น รักษาความชื้น ช่วงไม่มีฝน

3. การใส่ปุ๋ยและธาตุอาหาร (จากบันทึกตัวอย่าง)

วันที่ สูตรปุ๋ย อัตรา วิธีให้ หมายเหตุ
1 พ.ย. 67 15-15-15 100 กรัม/ต้น โรยรอบวงบ่อ หลังแตกใบชุดใหม่
15 พ.ย. 67 แคลเซียม-โบรอน พ่นทางใบ ป้องกันปลายยอดงอ -
ควรแยก “ทางดิน” กับ “ทางใบ”

4. ศัตรูพืช–โรคที่พบ (จากบันทึกตัวอย่าง)

วันที่พบ อาการ สาเหตุ/ศัตรู วิธีจัดการ ผลหลังการจัดการ
22 พ.ย. 67 ใบหงิกมีรอยงอ หนอนชอนใบ พ่นอิมิดาโคลพริด+น้ำสบู่อ่อน หายภายใน 3 วัน
1 ธ.ค. 67 จุดนูนขอบเหลือง แคงเกอร์ พ่นคอปเปอร์ 2 ครั้งห่างกัน 7 วัน ควบคุมได้

5. การออกดอก-ติดผล (จากบันทึกตัวอย่าง)

วันที่ ระยะต้น สภาพอากาศ การตอบสนอง หมายเหตุ
10 ม.ค. 68 เริ่มเปิดตาดอก อากาศเย็น 18°C ดอกชุดแรก 60% ให้น้ำทุก 2 วัน
5 ก.พ. 68 ผลอ่อน 1 ซม. มีฝนเบา ผลร่วงบางส่วน พ่นโบรอนเสริม

6. ผลผลิตและรายได้ (จากบันทึกตัวอย่าง)

วันที่เก็บ จำนวนผล น้ำหนักรวม ราคาขาย/กก. รายได้
25 เม.ย. 68 4,200 ผล 210 กก. 35 บาท 7,350 บาท

7. การสรุปวิเคราะห์รายรอบ

จุดเด่น: ดอกชุดแรกติดดีเพราะให้น้ำสม่ำเสมอ

ปัญหา: ช่วงฝนตกมีแคงเกอร์เพิ่ม

แนวทางปรับปรุง: เพิ่มการพ่นคอปเปอร์ก่อนฝนและใส่ฮิวมิคปรับดิน

เครื่องมือช่วยจดบันทึก

แบบกระดาษ: ใช้สมุด “บันทึกแปลงมะนาวรายต้น”

แบบดิจิทัล: ใช้ Excel, Google Sheet หรือแอปเช่น Agri-Map, Farmbook, Farmkaidee

แนวทางมืออาชีพ: ใช้ QR Code แปะต้น เพื่อเช็กประวัติรายต้นได้จากมือถือ

ในอนาคต เป้าหมาย

ข้อมูลที่มีอยู่จำนวนมาก จะต้องมีการลงเป็นฐานข้อมูลขนาดใหญ่ เพื่อพัฒนาระบบ AI มาช่วยในการวิเคราะห์ ถึงปัญหาต่างๆเพื่อการแก้ไข ปรับปรุง แบบยั่งยืน รวมทั้งรายละเอียดที่มากขึ้น และเป็นแหล่งข้อมูลสำหรับแบ่งปัน ผ่านเว็บไซต์หลักของสวนมะนาวท้ายไร่ ให้เพื่อนๆเกษตรกรต่อไป

10 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร