“การตัดแต่งกิ่งเพื่อลดโรคแคงเกอร์ในมะนาว” เป็นวิธีธรรมชาติที่ได้ผลจริงและเกษตรกรมืออาชีพนิยมใช้ เพราะช่วยลดการระบาดของเชื้อ Xanthomonas citri subsp. citri ได้โดยไม่ต้องพึ่งสารเคมีมากนัก

หลักการสำคัญ

โรคแคงเกอร์มักเกิดบน ใบอ่อน กิ่งอ่อน ผลอ่อน และแพร่กระจายได้ดีใน สภาพชื้นและอับแสง ดังนั้นการ ตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง คือการลด “แหล่งสะสมเชื้อ” และ “สภาพแวดล้อมที่เชื้อชอบ”

แนวทางการตัดแต่งกิ่งลดแคงเกอร์

1. เปิดทรงพุ่มให้โปร่ง

ตัดกิ่งที่ไขว้กัน กิ่งที่ขึ้นในทรงพุ่มกลางต้น เพื่อให้แสงแดดส่องถึงทั่วต้น เพื่อช่วยลดความชื้นและฆ่าเชื้อโดยธรรมชาติ เมื่อพุ่มโปร่ง ใบแห้งเร็วหลังฝนตก ทำให้เชื้อไม่เจริญ

เทคนิค: ควรรักษาทรงพุ่มให้เป็น “ทรงถ้วย” หรือ “ทรงโดมโปร่ง” เพื่อให้ลมผ่านได้ดี

2. ตัดกิ่งที่มีแผลหรือเป็นโรคทันที

หากพบใบหรือกิ่งที่มีจุดนูนสีน้ำตาล (อาการแคงเกอร์) ให้ตัดทิ้งทันที อย่าทิ้งเศษกิ่งหรือใบที่เป็นโรคไว้ใต้ต้น เพราะเชื้อยังอยู่ได้ในเศษพืช ให้เผาหรือฝังลึก เพื่อทำลายเชื้อโดยตรง ใช้กรรไกรหรือเลื่อยที่คม และ ฆ่าเชื้อเครื่องมือตัดทุกครั้ง ด้วยแอลกอฮอล์ 70% หรือคลอรีน 10% หลังตัดแต่ละต้น

3. ตัดแต่งหลังเก็บผลผลิต

เป็นช่วงที่ต้นยังไม่แตกใบอ่อนมาก จึงลดโอกาสแพร่เชื้อสู่ยอดใหม่ หลังตัดแต่งให้ พ่นคอปเปอร์ (คอปเปอร์ออกซีคลอไรด์) หรือ บาซิลลัส ซับทิลิส (เชื้อบีเอส) เพื่อป้องกันเชื้อเข้าทางแผล

4. จัดการกิ่งด้านล่างและกิ่งกระโดง

กิ่งที่แตกใกล้พื้นมักโดนน้ำกระเด็น ซึ่งเป็นช่องทางหลักของการแพร่เชื้อ ตัดกิ่งต่ำที่อยู่ห่างพื้นน้อยกว่า 30-40 ซม. ออกทั้งหมด ตัด “กิ่งกระโดง” หรือกิ่งที่พุ่งขึ้นแนวดิ่งทิ้ง เพราะบังแสงและแย่งอาหาร

5. ตัดแต่งสม่ำเสมอ ไม่ใช่เฉพาะเมื่อมีโรค

ควรตัดแต่งทุก 2-3 เดือน เพื่อคงสภาพพุ่มโปร่ง เมื่อพุ่มโปร่งดี ความชื้นในอากาศจะลดลง 10-20% รอบทรงพุ่ม แคงเกอร์แทบไม่ระบาด

สรุปผลดีของการตัดแต่งกิ่งที่ถูกวิธี

33 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร