เพลี้ยไก่แจ้ (Citrus psyllid) เป็นศัตรูสำคัญของมะนาวและพืชตระกูลส้ม เช่น ส้มโอ ส้มเขียวหวาน เพราะนอกจากจะดูดกินน้ำเลี้ยงแล้วยังเป็นพาหะนำโรค “กรีนนิ่ง” หรือ “โรคแคระใบเหลือง” ซึ่งรุนแรงมากและรักษาไม่ได้

ลักษณะของเพลี้ยไก่แจ้

• ตัวเต็มวัยคล้ายแมลงวันขนาดเล็ก สีเทาน้ำตาล มีลักษณะเด่นคือตัวเอียง 45 องศาขณะเกาะใบ

• วางไข่บริเวณยอดอ่อน ใบอ่อน หรือตาใบ

• ตัวอ่อนสีเหลืองอ่อน อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ดูดกินน้ำเลี้ยงจากยอดอ่อน ทำให้ใบหงิกงอ ยอดแห้ง

วิธีป้องกันและกำจัดเพลี้ยไก่แจ้

วิธีธรรมชาติ / อินทรีย์

1. ฉีดพ่นน้ำสกัดสมุนไพร

• น้ำสกัดจาก สะเดา + บอระเพ็ด + ข่า + ตะไคร้หอม

• ฉีดพ่นช่วงใบอ่อนสม่ำเสมอ (ทุก 5–7 วัน)

2. ปลูกพืชไล่แมลงแซมสวน

• เช่น ตะไคร้หอม โหระพา ดาวเรือง ช่วยลดจำนวนแมลงศัตรู

3. ตัดแต่งกิ่งที่มีการระบาด

• เผาทำลายเพื่อลดแหล่งเพาะพันธุ์

วิธีเคมี (ใช้เมื่อจำเป็นเท่านั้น)

ควรใช้เฉพาะเมื่อมีการระบาดรุนแรง และให้ เว้นระยะก่อนเก็บเกี่ยว (PHI) อย่างเคร่งครัด

สารเคมีที่นิยมใช้ เช่น:

• อิมิดาคลอพริด (Imidacloprid) ออกฤทธิ์ดูดซึม ปลอดภัยต่อพืชแต่ต้องระวังสารตกค้าง ใช้ฉีดพ่นช่วงเช้าหรือเย็น ห้ามฉีดช่วงดอกบาน

• อะบาเม็กติน (Abamectin) ออกฤทธิ์ทางสัมผัสและกินตาย เหมาะกับเพลี้ยวัยอ่อน

• ไทอะมีโทแซม (Thiamethoxam) ใช้ได้ผลดี แต่ต้องเว้นการใช้ติดต่อกันหลายครั้งเพื่อลดการดื้อยา

ข้อควรระวัง

• หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีซ้ำตัวเดิมติดต่อกันหลายครั้ง เพื่อป้องกันแมลงดื้อยา

• ห้ามใช้สารเคมีขณะมีดอกหรือใกล้เก็บเกี่ยว

• ใช้ชุดป้องกันขณะพ่นยา

83 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร