การ ตัดแต่งกิ่ง (Pruning) เป็นหนึ่งในเทคนิคสำคัญที่จะช่วยให้มะนาว ออกดอกมากขึ้น ติดผลดก และได้ผลผลิตคุณภาพดี เพราะช่วยจัดระเบียบทรงพุ่มและลดการแย่งอาหารครับ

หลักการตัดแต่งกิ่งเพื่อเพิ่มผลผลิต

1. เปิดทรงพุ่มให้โปร่ง

• แสงส่องถึงทุกกิ่ง ใบสังเคราะห์แสงได้เต็มที่

• อากาศถ่ายเท ลดโรคแมลง

2. ตัดกิ่งที่ไม่ก่อผลผลิต

• กิ่งกระโดง, กิ่งไขว้, กิ่งแห้ง, กิ่งเป็นโรค → ตัดออกเพื่อลดการแย่งอาหาร

3. กระตุ้นการแตกยอดใหม่

• มะนาวออกดอกที่ “กิ่งอายุ 4–6 เดือน” การตัดแต่งจะทำให้กิ่งรุ่นใหม่พร้อมออกดอกในรอบถัดไป

4. ควบคุมสมดุลใบกับดอก

• ใบมากเกิน ออกใบไม่ออกดอก

• ใบน้อยเกิน ดอกติด แต่ผลไม่โต

• การตัดแต่งช่วยรักษาสมดุลนี้

เทคนิคการตัดแต่ง

• หลังเก็บเกี่ยว : ตัดกิ่งแห้ง กิ่งโรค กิ่งไขว้ ให้ต้นพักและแตกกิ่งใหม่

• ก่อนบังคับออกดอก (แกล้งมะนาว) : เลือกกิ่งอายุ 4–6 เดือน ทรงพุ่มโปร่ง เพื่อให้แตกดอกพร้อมกัน

• กิ่งกระโดง (กิ่งตั้งฉาก) : ใช้สารอาหารมากแต่ไม่ออกดอก ควรเด็ดหรือตัดทิ้ง

• ตัดกิ่งในพุ่มด้านใน : เพื่อให้แสงเข้ากลางพุ่ม ใบเขียวเข้ม ดอก-ผลคุณภาพดี

ข้อควรระวัง

• อย่าตัดหนักเกิน ต้นจะเครียด แตกกิ่งใหม่ช้า

• หลังตัด ควร ทาปูนแดง/ยากันเชื้อรา ที่แผลป้องกันโรคเข้าทางกิ่ง

• เสริมปุ๋ยบำรุงหลังตัดแต่ง เช่น ปุ๋ยคอก + ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ เพื่อเร่งใบอ่อนรุ่นใหม่

สรุปง่ายๆคือ “การตัดแต่งกิ่ง = การจัดการพลังงานของต้น” ต้นจะเอาอาหารไปเลี้ยงกิ่งใบที่จำเป็น และเก็บสะสมไว้สำหรับออกดอกติดผล

7 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร