ใบมะนาวเล็กผิดปกติ มักเป็น “สัญญาณเตือน” ว่าต้นมะนาวกำลังมีปัญหา ทั้งจาก ธาตุอาหาร น้ำ ดิน และระบบราก

สาเหตุหลักที่ทำให้ใบมะนาวเล็ก

1. ขาดธาตุอาหารรอง–จุลธาตุ

• สังกะสี (Zn) ตัวการหลัก! ใบเล็ก แคระแกร็น เส้นใบเขียวเข้มแต่แผ่นใบซีด

• โบรอน (B) ใบอ่อนผิดรูป เล็ก หนา บิดงอ และยอดแห้งตาย

• แคลเซียม (Ca) ใบเล็ก เปราะ ขอบไหม้ รากอ่อนเสียหาย

• แมกนีเซียม (Mg) ใบเล็กซีด เหลืองระหว่างเส้นใบ

2. ไนโตรเจนไม่สมดุล

• ถ้า ไนโตรเจนต่ำ ใบเล็กซีด ไม่ขยาย

• ถ้า ไนโตรเจนสูงเกินไป แต่ขาดธาตุรอง ได้ใบเล็กเป็น “ใบแก้ว”

3. ดินเป็นกรดจัดหรือดินแน่น

• pH ดิน < 5 Zn, B, Ca, Mg ถูกตรึง พืชใช้ไม่ได้

• ดินแน่น อัดตัวแข็ง รากฝอยน้อย การหาอาหารลดลง

4. ระบบรากเสียหาย

• โรครากเน่า–โคนเน่า (Phytophthora) หรือรากถูกน้ำขัง

• รากขาดอากาศ ใบใหม่เล็ก ซีด และไม่ขยาย

5. ความชื้นไม่สมดุล

• ดินแห้งเกินไป การดูดอาหารหยุดชะงัก ใบเล็กซีด

• ดินแฉะ รากขาดอากาศ ใบใหม่เล็กและซีดเช่นกัน

ผลเสียถ้าใบเล็กต่อเนื่อง

• ลดการสังเคราะห์แสง (เพราะพื้นที่ใบเล็กลง)

• สะสมอาหารน้อย การออกดอกติดผลลดลง

• ต้นอ่อนแอ เสี่ยงโรคและแมลง

แนวทางแก้ไข

1. ตรวจและปรับปรุงดิน pH 5.5–6.5 ด้วยปูนโดโลไมต์/ปูนขาว

2. ให้ธาตุรอง–จุลธาตุ พ่นทางใบ แคลเซียม–โบรอน + สังกะสี ตอนใบอ่อน

3. ใช้ปุ๋ยสมดุล เช่น 15-15-15 หรือ 25-7-7 ช่วงแตกใบอ่อน ไม่เร่งไนโตรเจนอย่างเดียว

4. จัดการน้ำ ให้น้ำสม่ำเสมอ ไม่ขาด-ไม่แฉะ

5. ดูแลราก ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปรับดินให้โปร่ง และใช้เชื้อไตรโคเดอร์มา ป้องกันโรคราก

สรุป: ใบมะนาวเล็ก เกิดจาก ขาดจุลธาตุ (โดยเฉพาะ Zn, B), ดินเป็นกรด, รากเสียหาย หรือการให้น้ำ–ปุ๋ยไม่สมดุล ต้องแก้ที่ดิน ราก และเสริมธาตุรอง–จุลธาตุ

43 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร