มะนาว (รวมถึงพืชตระกูลส้ม) สามารถต้านทานโรคได้ดีขึ้นหากได้รับ ธาตุอาหารบางชนิด อย่างสมดุล ไม่ใช่แค่ช่วยการเจริญเติบโต แต่ยังส่งผลต่อ ความแข็งแรงของผนังเซลล์, การสร้างสารต้านทาน, และการทำงานของเอนไซม์ ที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันพืช

ธาตุอาหารที่ช่วยเสริมความต้านทานโรคในมะนาว

1. แคลเซียม (Ca)

• เสริมความแข็งแรงของผนังเซลล์ ยากต่อการเข้าทำลายของเชื้อราและแบคทีเรีย

• ลดการเกิดโรคแคงเกอร์และโรคเน่าต่าง ๆ

• ขาดแคลเซียม ใบอ่อนช้ำง่าย, ผลแตก, เชื้อเข้าทำลายเร็ว

2. ซิลิกอน (Si) (ไม่ใช่ธาตุหลักแต่มีบทบาทสำคัญ)

• สะสมที่ผนังเซลล์ทำให้แข็งแรงขึ้น

• กระตุ้นการสร้างสารป้องกันตนเอง (phytoalexins)

• ช่วยลดความรุนแรงของโรครากเน่าโคนเน่า

3. โพแทสเซียม (K)

• ควบคุมสมดุลน้ำในพืช ลดการเหี่ยวและความเครียด ต้านทานโรคได้ดีขึ้น

• มีผลยับยั้งการสร้างสปอร์ของเชื้อรา

• ถ้าขาด ใบอ่อนเหี่ยวเร็ว โรคเข้าทำลายง่าย

4. ทองแดง (Cu)

• ธาตุจุลธาตุที่เกี่ยวข้องกับเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระ

• มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโดยตรง และช่วยให้พืชสร้างสารต้านทาน

• แต่ต้องระวัง ไม่ใส่มากเกินไป เพราะอาจสะสมจนเป็นพิษต่อราก

5. สังกะสี (Zn)

• เกี่ยวข้องกับการสร้างฮอร์โมนและเอนไซม์ที่ช่วยป้องกันโรค

• ใบเขียวสด สังเคราะห์แสงดี พืชมีพลังงานพอในการสร้างภูมิต้านทาน

6. โบรอน (B)

• เสริมความแข็งแรงของผนังเซลล์และการเคลื่อนย้ายแคลเซียม

• ช่วยลดการเข้าทำลายของเชื้อแบคทีเรีย

• ถ้าขาด ใบอ่อนผิดรูป, ดอก-ผลร่วงง่าย

7. แมงกานีส (Mn) และ เหล็ก (Fe)

• เป็นโคแฟกเตอร์ของเอนไซม์ที่เกี่ยวกับการป้องกันโรค

• Mn มีบทบาทในการสร้าง lignin ที่ทำให้ผนังเซลล์แข็งแรง

หลักการใช้ธาตุอาหารเพื่อต้านโรคในมะนาว

• ใส่อย่างสมดุล ถ้าเน้นธาตุใดธาตุหนึ่งมากเกินไปจะเกิดความไม่สมดุล เช่น ใส่โพแทสเซียมมากไปอาจขัดขวางการดูดแมกนีเซียมและแคลเซียม

• ทางดิน + ทางใบควบคู่กัน ทางดินเพื่อสะสมระยะยาว ทางใบช่วยเสริมเร็วเมื่อพืชอ่อนแอ

• ควบคุม pH ดิน ถ้าดินกรดจัด ธาตุหลายตัว (Ca, Mg, B, Mo) จะขาดง่าย ทำให้ภูมิต้านทานตก

20 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร