เมื่อพ่นธาตุรองบ่อยเกินไป
เมื่อพ่นธาตุรองบ่อยเกินไป โดยเฉพาะแบบพ่นทางใบ เช่น แมกนีเซียม (Mg), เหล็ก (Fe), สังกะสี (Zn), แมงกานีส (Mn), โบรอน (B), โมลิบดินัม (Mo), ทองแดง (Cu) อาจทำให้เกิด อาการสะสมหรือพิษ (toxicity) ในพืชได้ โดยเฉพาะหากพ่นถี่เกิน (บ่อยกว่า 7 วัน/ครั้ง) หรือพ่นเข้มข้นเกินปริมาณที่เหมาะสม
อาการของมะนาวเมื่อพ่นธาตุรองมากเกินไป
1. ใบไหม้ ขอบใบแห้ง
• มักเกิดจากการสะสมของ โบรอน, ทองแดง, หรือ แมงกานีส ใบอาจพองนูน แข็ง หรือแห้งเป็นหย่อม
2. ใบซีดผิดปกติทั้งที่ให้ธาตุครบ
• การให้ ธาตุรองมากเกินไป อาจ รบกวนการดูดธาตุหลัก เช่น แมกนีเซียมมาก ขัดขวางการดูดแคลเซียม สังกะสีมาก ขัดขวางธาตุเหล็กและฟอสฟอรัส
3. พืชหยุดเจริญเติบโตชั่วคราว
• เกิดภาวะ “ธาตุอาหารปะทะกัน” ระบบลำเลียงในพืชชะงัก ต้นนิ่ง แตกใบช้าหรือไม่แตกใบเลย
4. pH ผิวใบเสีย
• เกิดรอยไหม้หลังพ่นโดยเฉพาะถ้าพ่นตอนแดดแรง หรือพ่นร่วมกับน้ำที่มี EC สูง
หลักการ "ให้ธาตุรอง" อย่างถูกต้อง
ประเด็น | แนวทางที่แนะนำ |
---|---|
ความถี่ | พ่นทุก 10–15 วันก็เพียงพอ |
เวลา | พ่นตอนเย็นหรือเช้าตรู่ (ปากใบเปิด) |
ความเข้มข้น | ผสมเจือจางกว่าที่ฉลากแนะนำ 20–30% หากพ่นบ่อย |
รูปแบบธาตุ | เลือกแบบ "เชลเลต (chelate)" เช่น Fe-EDTA, Zn-EDTA → ดูดซึมดี ปลอดภัยกว่า |
หลีกเลี่ยงการพ่นพร้อมปุ๋ยแรง ๆ | เช่น ยูเรียเข้มข้น, สารจับใบแรง ทำให้ธาตุซึมเร็วเกิน ใบไหม้ |
แนวทางแก้เมื่อสงสัยว่าพ่นธาตุรองมากเกินไป
1. หยุดพ่นทันที 1–2 รอบ
• ให้พืชมีเวลาปรับตัว
• พิจารณาล้างใบด้วยน้ำสะอาดถ้าเพิ่งพ่นภายใน 1 วัน
2. พ่นกรดอะมิโนเจือจาง/น้ำตาลทางด่วน
• เพื่อฟื้นสภาพใบและเสริมการฟื้นตัวของเซลล์
• พ่นตอนเย็น ห่างจากรอบพ่นธาตุอย่างน้อย 5 วัน
3. รดน้ำชะล้างเกลือในดิน (ถ้าพ่นแล้วราดโคนซ้ำ)
• ลดความเค็มสะสม รากกลับมาทำงานเร็ว
4. พ่นไตรโคเดอร์มาหรือจุลินทรีย์ใบ
• เพื่อป้องกันใบอ่อนที่เริ่มช้ำไม่ให้ติดเชื้อรา
เคล็ดลับการจัดโปรแกรมพ่นธาตุรองแบบปลอดภัย
สัปดาห์ | สูตรแนะนำ |
---|---|
สัปดาห์ที่ 1 | พ่นธาตุรองรวม (Fe, Zn, Mn, Mg) + แคลเซียม-โบรอน (Ca-B) |
สัปดาห์ที่ 2 | พักการพ่นกรดอะมิโน + น้ำตาลทางด่วน (ถ้ามียอดใหม่) |
สัปดาห์ที่ 3 | พ่นธาตุรองเจือจาง (ลดจากฉลาก 30%) |
สัปดาห์ที่ 4 | พัก หรือเน้นจุลินทรีย์ชีวภาพเพื่อฟื้นต้น |
สรุปสั้น ๆ
ปัญหา | สาเหตุจากการพ่นบ่อยเกิน | แนวทางแก้ |
---|---|---|
ใบไหม้ | โบรอน/ทองแดงสะสม | หยุดพ่น 1–2 รอบ |
ใบซีดแปลก | ธาตุแย่งกันดูด | สลับพ่น / พ่นกรดอะมิโน |
พืชไม่โต | ระบบราก/ใบชะงัก | รดน้ำชะล้าง + ฟื้นต้นด้วยอินทรีย์ |
153 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร