หนอนกระทู้
หนอนกระทู้ (ชื่อสามัญ: Armyworm) เป็นหนอนผีเสื้อกลางคืนที่ระบาดรวดเร็ว ร้ายแรง และกินใบพืชเป็นหลัก ในสวนมะนาวหากพบระบาด จะเห็นยอดอ่อนถูกกัดจนเหลือแต่เส้นใบ และถ้ารุนแรงอาจส่งผลให้พืชชะงักการเติบโต ติดผลยาก หรือแม้แต่ยอดแห้ง
ลักษณะสำคัญของหนอนกระทู้
| จุดสังเกต | รายละเอียด |
|---|---|
| ตัวหนอน | ตัวอ้วน ปล้องชัด มีลายขวางหรือลายเฉพาะตามชนิด |
| ชอบออกหากินตอนกลางคืน | กลางวันหลบอยู่ใต้ใบ / ดิน / ซอกเปลือก |
| วงจรชีวิตเร็ว | วางไข่ ฟักใน 2–4 วัน หนอนกินใบ 7–10 วัน เข้าดักแด้ |
| โตเต็มวัยเป็นผีเสื้อกลางคืน | วางไข่ใหม่ได้ 500–1,000 ฟอง / ตัว |
ความเสียหายที่เกิดกับ “มะนาว”
| อวัยวะพืช | ผลกระทบ |
|---|---|
| ใบอ่อน / ยอดอ่อน | โดนกัดจนเหลือแต่เส้นใบ หรือขาดหายไป |
| ดอก / ผลอ่อน | กัดกินทำให้ดอกร่วง ผลร่วง |
| การเจริญเติบโต | หยุดโต ใบแหว่ง → สังเคราะห์แสงได้น้อย |
วิธีจัดการ “หนอนกระทู้” แบบธรรมชาติและปลอดภัย
1. ใช้สารชีวภาพ: บีที (Bacillus thuringiensis)
| รายการ | วิธีใช้ |
|---|---|
| บีทีสายพันธุ์ kurstaki (Bt-k) | ผสมตามฉลาก พ่นช่วงเย็นทุก 5–7 วัน |
| ฤทธิ์เฉพาะกับหนอนผีเสื้อ | ปลอดภัยต่อแมลงดี เช่น ผึ้ง–แตน |
| พ่นตอนที่หนอนยังเล็ก จะเห็นผลชัดเจน | |
2. พ่นน้ำหมักพืชไล่แมลง
- พริกสด + กระเทียม + สะเดา + ข่า + ใบยาสูบ (อย่างละเท่า ๆ กัน)
- ตำละเอียด + หมักกับแอลกอฮอล์หรือน้ำ 7–14 วัน
- กรองแล้วผสมน้ำ 1:100 พ่นใบ
ไล่หนอนได้ดี และลดการวางไข่ของผีเสื้อกลางคืน
3. กับดักแสง / กับดักฟีโรโมน
• ใช้แสงไฟล่อผีเสื้อช่วงกลางคืน ลดการวางไข่
• ใช้ ฟีโรโมนดักผีเสื้อ เฉพาะชนิด เช่น Spodoptera frugiperda (กระทู้ข้าวโพดลายจุด)
4. ตัดแต่งยอด–เก็บทำลาย
• หากพบยอดอ่อนมีหนอนจำนวนมาก ตัดยอดทิ้งเผาหรือหมัก ห้ามปล่อยคาต้น
หากระบาดหนัก: ใช้สารเคมีแบบมีสติ
| ชื่อสามัญ | กลุ่ม | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| Spinetoram | 5 | ฆ่าหนอนได้ดี พ่น 5–7 วัน/ครั้ง |
| Emamectin benzoate | 6 | ระวัง! ห้ามใช้ติดกันหลายรอบ |
| Chlorantraniliprole | 28 | เป็นมิตรต่อแมลงดี แต่ต้นทุนสูง |
| เว้นช่วงก่อนเก็บเกี่ยวอย่างน้อย 7–14 วัน | ||
| ใช้ร่วมกับสารจับใบ และพ่นช่วงเย็นเท่านั้น | ||
สรุป:
• หนอนกระทู้เป็นศัตรูพืชระบาดเร็ว ต้องจัดการเร็วตั้งแต่ระยะหนอนเล็ก
• ใช้บีที + น้ำหมักสมุนไพร + ฟีโรโมน เป็นแนวทางปลอดภัย
• อย่าปล่อยให้ระบาดหนัก เพราะจะลามเป็นวงกว้างในสวนมะนาวได้
5 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร