การใช้ แว่นขยายตรวจสอบหนอนและแมลง ในสวนมะนาวหรือพืชอื่น ๆ ถือเป็นเทคนิคง่ายแต่ได้ผลมาก โดยเฉพาะเมื่อคุณต้องการ ตรวจหาศัตรูพืชระยะเริ่มต้น ที่มองด้วยตาเปล่าไม่ชัด เช่น หนอนชอนใบ ไรแดง เพลี้ยไฟ หรือไข่แมลงเล็กๆ

จุดประสงค์ของการใช้แว่นขยาย

1. ตรวจพบศัตรูพืชได้เร็ว ก่อนที่มันจะแพร่กระจายจนทำความเสียหายมาก

2. แยกชนิดแมลงได้ชัดเจน เช่น แยกระหว่างเพลี้ยไฟกับไรแดง ซึ่งมีวิธีจัดการต่างกัน

3. ดูพฤติกรรมการทำลายของแมลง เช่น รอยกัดกิน รอยชอนใบ หรือไข่ที่วางบนใต้ใบ

4. ตรวจสอบประสิทธิภาพการพ่นยา ว่าหลังพ่นแล้วยังเหลือไข่หรือหนอนอยู่หรือไม่

ประเภทของแว่นขยายที่นิยมใช้

ขั้นตอนการตรวจสอบ

1. เลือกใบตัวอย่าง โดยเฉพาะใบอ่อน ยอดอ่อน หรือใบที่มีจุดผิดปกติ

2. ส่องด้านหลังใบ ก่อน เพราะแมลงส่วนใหญ่อยู่ใต้ใบ

3. ปรับมุมแสงให้เห็นเงาชัด หากใช้แบบมีไฟ LED จะง่ายขึ้นมาก

4. สังเกตรูปทรง การเคลื่อนไหว และร่องรอยกัดกิน

5. บันทึกภาพหรือวิดีโอไว้เปรียบเทียบภายหลัง เพื่อใช้ดูแนวโน้มการระบาด

ตัวอย่างที่เห็นได้ด้วยแว่นขยาย

• หนอนชอนใบมะนาว (Leaf miner) เห็นรอยเส้นชอนในใบและตัวหนอนสีขาวใสอยู่ในเนื้อใบ

• เพลี้ยไฟ (Thrips) ตัวเล็กยาวสีเหลืองหรือดำ เคลื่อนไหวเร็ว

• ไรแดง (Spider mite) จุดเล็กแดง ๆ เคลื่อนช้า มักอยู่ใต้ใบ

• ไข่แมลงวันทอง จุดขาวใสเล็กมากบนผิวผล

• รอยทำลายของเพลี้ยไก่แจ้ เห็นคราบขาวเป็นผงบนยอดอ่อน

เคล็ดลับเพิ่มเติม

• ตรวจตอนเช้า (6-9 โมง) จะเห็นแมลงมากที่สุด

• อย่าตรวจเฉพาะใบอ่อน ควรสุ่มทุกส่วนของทรงพุ่ม

• พกแว่นขยายไว้คู่กับ สมุดบันทึกแปลง เพื่อจดข้อมูลการพบแมลงแต่ละครั้ง

• หากพบแมลงไม่รู้จัก สามารถ ถ่ายภาพผ่านกล้องแว่นขยาย แล้วส่งให้ผู้เชี่ยวชาญหรือผมช่วยจำแนกได้

12 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร