อาการ “เปลือกต้นมะนาวแตกออก” เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในสวนมะนาว โดยเฉพาะช่วงฤดูแล้งหรือหลังฝนหนัก อาการนี้อาจดูไม่รุนแรงในช่วงแรก แต่ถ้าปล่อยไว้จะกลายเป็นจุดอ่อนให้เชื้อราเข้าทำลาย ส่งผลให้ ต้นโทรม ใบเหลือง ยอดไม่แตก ผลร่วง และต้นอาจยืนต้นตายในที่สุดได้

สาเหตุหลักของเปลือกลำต้นมะนาวแตก

ลักษณะอาการสังเกตง่าย

• เปลือกแตกตามยาว มักเริ่มจากโคนลำต้น

• อาจมี “น้ำยางซึม” หรือ “เปลือกแห้งล่อน”

• ใบเริ่มเหลือง ใบร่วง ยอดไม่แตก

• ผลร่วงง่าย / ไม่มีดอก

บางครั้งอาจเห็นรอยแตกตอนต้นยังดูปกติ แต่จริง ๆ ระบบภายในเริ่มเสียสมดุลแล้ว

วิธีแก้ไข “เปลือกต้นมะนาวแตก”

1. ฟื้นฟูแผล

• ผสม น้ำปูนแดง + น้ำหมักสมุนไพร + ไตรโคเดอร์มา ทาบริเวณแผล

• ถ้าแผลใหญ่ → ใช้ผ้าพันทับไว้กันเชื้อราและแมลง

• หลีกเลี่ยงการพ่นสารเคมีลงบนแผลโดยตรง

2. ปรับระบบน้ำ

• ห้ามรดน้ำครั้งละมากเกินไป

• รดแบบ “พอชุ่มแต่ไม่แฉะ” → วันเว้นวัน

• คลุมโคนด้วยฟางแห้ง + พรวนดินระบายอากาศ

3. บำรุงต้นให้สร้างเปลือกใหม่

• ใช้ แคลเซียม–โบรอน (พ่นทางใบ) → เสริมสร้างเซลล์

• ร่วมกับธาตุรอง: แมกนีเซียม เหล็ก สังกะสี → สร้างใบใหม่เร็ว

• พ่นน้ำหมักชีวภาพ เช่น ฮอร์โมนไข่ / น้ำหมักหน่อกล้วย / จุลินทรีย์บาซิลลัส

4. ป้องกันโรคเข้าซ้ำซ้อน

• ใช้ชีวภัณฑ์ เช่น ไตรโคเดอร์มา / บาซิลลัส / บีที

• หลีกเลี่ยงฝนสาดแผล

• คอยสังเกตแผลมีราขึ้นหรือไม่ → ถ้ามีต้องขูดออกแล้วทายาซ้ำ

สิ่งที่ “ไม่ควรทำ” เมื่อเปลือกต้นแตก

• ไม่ควรใช้ยาฆ่าเชื้อรารุนแรง หรือยาฆ่าแมลงตรงแผล

• ห้ามใส่ปุ๋ยเคมีเร่งโตทันทีหลังแตก → จะยิ่งดันต้นจนแผลแย่

• ห้ามปล่อยแผลแห้งโดนอากาศนานเกิน → เชื้อโรคเข้าได้ง่ายมาก

แนวทางป้องกันระยะยาว

• ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมีแบบค่อยเป็นค่อยไป

• รดน้ำสม่ำเสมอ ไม่ขาด-ไม่ล้น

• หมั่นคลุมดิน / พรวนดินทุก 1–2 เดือน

• เสริมจุลินทรีย์ในดิน เช่น EM, บาซิลลัส, ไตรโคเดอร์มา

• เลือกพื้นที่ปลูกที่ระบายน้ำดี ไม่อับลม

สรุป

เปลือกต้นแตก” = ต้นมีความเครียดสะสม ต้องฟื้นทั้งแผล + ระบบน้ำ + โครงสร้างราก + อาหาร ถ้าฟื้นทันต้นจะกลับมาแตกยอด ออกดอกได้อีกในฤดูกาลถัดไป

21 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร