การสลับวัสดุคลุมดิน

การสลับวัสดุคลุมดิน เป็นเทคนิคสำคัญในการดูแลแปลงมะนาวหรือพืชสวนอื่น ๆ เพราะช่วยให้ดินไม่เสียสมดุล และลดปัญหาที่อาจเกิดจากการใช้วัสดุชนิดเดียวซ้ำ ๆ นานเกินไป

ทำไมต้องสลับวัสดุคลุมดิน?

เหตุผล รายละเอียด
ป้องกันการสะสมเชื้อโรค วัสดุบางชนิด เช่น ฟาง อาจสะสมเชื้อราเมื่อใช้ซ้ำ
ปรับสมดุลดิน วัสดุแต่ละชนิดมีแร่ธาตุ-จุลินทรีย์ต่างกัน
ช่วยควบคุมศัตรูพืช แมลงหรือเชื้อโรคบางชนิดชอบวัสดุบางแบบ เช่น เพลี้ยในหญ้าแห้ง
เพิ่มความหลากหลายของจุลินทรีย์ ส่งเสริมระบบนิเวศในดินให้สมบูรณ์

ตัวอย่างการสลับวัสดุคลุมดินในรอบปี

ช่วง วัสดุคลุมดินที่แนะนำ จุดเด่น
ต้นฝน (พ.ค.–ก.ค.) ฟางข้าว + ใบไม้แห้ง ระบายน้ำดี, ย่อยง่าย
กลางฝน (ส.ค.–ก.ย.) แกลบดำ + เปลือกไม้สับ ลดการชื้นเกิน, ต้านเชื้อรา
ปลายฝน–ต้นหนาว (ต.ค.–พ.ย.) หญ้าแห้ง + มูลสัตว์แห้ง เพิ่มธาตุอาหารรอง
หนาว–ต้นแล้ง (ธ.ค.–ก.พ.) ใบไม้แห้ง + แกลบดิบ รักษาความชื้นในหน้าแล้ง
หน้าแล้งจัด (มี.ค.–เม.ย.) พลาสติกคลุมแปลง + น้ำหยด ป้องกันการคายน้ำ, ประหยัดน้ำ

เคล็ดลับการใช้และสลับวัสดุ

1. เว้นระยะ 5–10 ซม. จากโคนต้น → ป้องกันรากเน่า

2. สลับวัสดุทุก 2–3 เดือน หรือเมื่อวัสดุเริ่มสลายตัว

3. คลุมหนาประมาณ 5–10 ซม. เพื่อป้องกันวัชพืชและเก็บความชื้น

4. หากวัสดุเริ่มมี กลิ่นอับ/เชื้อรา → นำออกตากแดดหรือเปลี่ยนใหม่

วัสดุคลุมดินแต่ละชนิดควรสลับกับอะไร?

วัสดุหลัก วัสดุสลับที่เหมาะ หมายเหตุ
ฟางข้าว แกลบดำ, ใบไม้แห้ง ลดเชื้อราและความชื้นเกิน
หญ้าแห้ง เปลือกถั่ว, แกลบดิบ ป้องกันศัตรูพืชสะสม
ใบไม้แห้ง มูลสัตว์แห้ง, แกลบดำ เติมธาตุอาหารและจุลินทรีย์
แกลบดำ ใบไม้, ขี้เลื่อยหมัก สลายช้า ควรเสริมอินทรียวัตถุไวกว่า
ขี้เลื่อย ควรหมักก่อน และสลับกับมูลสัตว์หรือปุ๋ยหมัก ลดการดึงไนโตรเจนจากดิน

7 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร