การเร่งยอดเพื่อตอนกิ่งมะนาว
การเร่งยอดเพื่อตอนกิ่งมะนาว คือการกระตุ้นให้ต้นมะนาวแตกยอดอ่อนใหม่ เพื่อให้ได้กิ่งสมบูรณ์ แข็งแรง เหมาะแก่การนำไปตอน ซึ่งเป็นเทคนิคสำคัญในการขยายพันธุ์มะนาวให้ได้ผลดี โดยเฉพาะพันธุ์แป้นรำไพหรือแป้นพิจิตรที่นิยมปลูกกันมาก
คุณสมบัติกิ่งที่เหมาะกับการตอน
• กิ่งอายุประมาณ 1.5–2.5 เดือน
• สีเขียวสดหรือสีเขียวอมเทา เปลือกยังไม่แข็งเกินไป (ไม่เป็นไม้แก่)
• ความยาวกิ่ง 30–70 ซม. ไม่แตกแขนง
• ไม่เป็นโรคหรือแมลงเจาะ
วิธีเร่งยอดมะนาวเพื่อตอนกิ่ง
1. ตัดแต่งกิ่งเดิม
• ตัดยอดปลายกิ่งเก่าออก หรือเด็ดยอดบริเวณที่ต้องการให้แตกใหม่
• ทำช่วงต้นสมบูรณ์ ไม่อ่อนแอ
2. ให้ปุ๋ยกระตุ้นการแตกยอด
| ปุ๋ย | อัตรา / วิธีใช้ | 
|---|---|
| ปุ๋ยเคมีสูตร 25-7-7 หรือ 21-0-0 | 1–2 ช้อนโต๊ะ/ต้น ทุก 10–15 วัน | 
| ปุ๋ยน้ำหมักจากกล้วย, ฟักทอง, ถั่วงอก | 50–100 ซีซี / 20 ลิตร พ่นทุก 7 วัน | 
| ธาตุรอง–เสริม (Fe, Zn, Mn) | พ่นทางใบเพื่อให้ยอดสมบูรณ์ | 
| ควรให้ควบคู่กับการให้น้ำสม่ำเสมอ – ไม่ให้ต้นแห้งเกินไปหรือแฉะ | |
3. พ่นฮอร์โมนเร่งยอด
• ใช้ จิบเบอเรลลิน (GA₃) หรือ ฮอร์โมนธรรมชาติจากพืช (กล้วย, ฟักทอง, ถั่วงอกหมัก) เพื่อเร่งการยืดของยอด
4. ดูแลหลังแตกยอด
• ระวังหนอนชอนใบ และเพลี้ยไฟ ใช้ชีวภัณฑ์ (บีที, บิวเวอเรีย) พ่นสลับทุก 7 วัน
• หากยอดยืดได้ประมาณ 30 ซม. และแข็งพอ (อายุ 2.5–3 เดือน) สามารถตอนกิ่งได้
สูตรน้ำหมักเร่งยอด (ฮอร์โมนธรรมชาติ)
ส่วนผสม:
• กล้วยน้ำว้าสุก 1 กก.
• ถั่วงอก 500 กรัม
• ฟักทองแก่ 1 กก.
• กากน้ำตาล 500 ซีซี
• น้ำสะอาด 3 ลิตร
หมักไว้ 10–15 วัน ใช้ 50–100 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร พ่นใบทุก 5–7 วัน
ระยะเวลาที่เหมาะกับการเร่งยอด
| ช่วง | คำแนะนำ | 
|---|---|
| ฤดูฝนต้นฤดู / หลังฝนแรก | ดินชุ่ม มีแสงพอ กิ่งจะงอกดี | 
| หลังตัดแต่งกิ่ง | เป็นช่วงฟื้นตัว พร้อมแตกยอดใหม่ | 
| ต้นมะนาวฟื้นตัวดี / มีอาหารสะสม | ควรเร่งยอดในช่วงต้นสมบูรณ์เท่านั้น | 
การตอนกิ่ง (หลังยอดสมบูรณ์แล้ว)
• เลือกกิ่งที่สมบูรณ์ อายุ 1.5–2.5 เดือน
• ใช้ ฮอร์โมน NAA 0.5–1% ป้ายตรงแผลตอน เพื่อเร่งราก
• ใช้ขุยมะพร้าวแช่น้ำ + เชื้อไตรโคเดอร์มา หุ้มตรงแผลตอน ป้องกันเชื้อรา
11.4k @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร
