สายรักษ์สุขภาพ รักษ์สิ่งแวดล้อมต้องอ่านเรื่องนี้ สำหรับการปลูกมะนาวแบบชีวภาพ หรือมะนาวอินทรีย์ หมายถึงการปลูกโดยไม่ใช้สารเคมี เช่น ปุ๋ยเคมี ยาฆ่าแมลง หรือฮอร์โมนเร่งต่าง ๆ โดยเน้นใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก และสารชีวภาพแทน เพื่อให้ได้ผลผลิตปลอดภัยทั้งต่อผู้บริโภคและผู้ปลูกเอง

แนวทางการปลูกมะนาวชีวภาพ

1. เตรียมแปลงปลูกหรือภาชนะปลูก

• ปลูกในดินที่ระบายน้ำดี เช่น ดินร่วนปนทราย

• หากปลูกในวงบ่อซีเมนต์หรือกระถาง ให้เจาะก้นบ่อเพื่อระบายน้ำ

• รองก้นหลุมด้วยใบไม้แห้งหรือแกลบดิบ เพื่อช่วยให้ดินโปร่ง

2. เตรียมดิน

• ผสมดินปลูกด้วยปุ๋ยคอก (เช่น มูลวัวหรือไก่เก่า) + แกลบดิบ + รำละเอียด + ปุ๋ยหมักชีวภาพ

• หมักไว้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ก่อนปลูก

3. เลือกพันธุ์มะนาว

• พันธุ์ยอดนิยม: มะนาวแป้นพิจิตร มะนาวแป้นรำไพ มะนาวแป้นดกพิเศษ

• ควรเป็นกิ่งตอนหรือกิ่งชำจากต้นแม่พันธุ์ที่แข็งแรง

4. การให้น้ำ

• รดน้ำสม่ำเสมอวันเว้นวัน โดยเฉพาะในช่วงแห้งแล้ง

• อย่าให้น้ำขังราก เพราะจะทำให้รากเน่า

5. การให้ปุ๋ยชีวภาพ

• ใช้ปุ๋ยหมักชีวภาพหรือปุ๋ยคอกทุก 1–2 เดือน

• ให้สารเร่งโต เช่น น้ำหมักจากกล้วยสุก น้ำหมักจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง หรือ EM ผสมน้ำรดทุก 1–2 สัปดาห์

• สูตรเร่งดอก: น้ำหมักจากฟอสฟอรัสธรรมชาติ เช่น เปลือกไข่บด + กล้วย + น้ำตาล

6. การป้องกันโรคและแมลง

• ใช้น้ำหมักสมุนไพร เช่น สาบเสือ ตะไคร้หอม สะเดา ผสมพ่นทุก 7–10 วัน

• ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา หรือบีที (Bacillus thuringiensis) เพื่อป้องกันโรคและหนอนเจาะ

7. กระตุ้นให้ติดผลนอกฤดู

• งดให้น้ำ 10–15 วัน ให้ต้นมะนาวใบสลด

• แล้วค่อยให้น้ำปกติ ต้นจะกระตุ้นออกดอก

สูตรการผลิตชีวภาพที่ต้องใช้

1. สูตรน้ำหมักเร่งราก

ช่วยกระตุ้นการแตกตาด้านล่างและขยายรากให้ต้นแข็งแรง

• ส่วนผสม

• รำละเอียด 1 กิโลกรัม

• กากน้ำตาล (หรือมะพร้าว) 1 ลิตร

• น้ำสะอาด (ฝนหรือน้ำประปาพักคลอรีน 24 ชม.) 20 ลิตร

• วิธีทำ

1. ผสมรำกับกากน้ำตาลในถัง คลุกให้เข้ากัน

2. เติมน้ำ คนทุกวัน วันละ 1 ครั้ง นาน 7–10 วัน (ปิดฝาครึ่งหนึ่ง)

3. กรองเอาแต่น้ำใส เก็บใส่ถังปิดมิดเพื่อหมักต่ออีก 3–5 วัน รอจนใสกลิ่นหอมปนเปรี้ยวอ่อน ๆ

• วิธีใช้

• รดบริเวณโคนต้นครั้งละ 1–2 ลิตร/ต้น

• ทำซ้ำทุก 2–3 สัปดาห์ ในช่วงออกใบ–เร่งแทงหน่อ

⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻

2. สูตรน้ำหมักเร่งดอก (ฟอสฟอรัสธรรมชาติ)

ช่วยให้ต้นมะนาวออกดอก–ติดผลดี

• ส่วนผสม

• เปลือกไข่บดละเอียด 500 กรัม

• กล้วยสุกบด 1–2 ผล

• กากน้ำตาล 500 มิลลิลิตร

• น้ำสะอาด 20 ลิตร

• วิธีทำ

1. ใส่เปลือกไข่+กล้วย+กากน้ำตาลในถัง

2. เติมน้ำ คนทุกวัน วันละ 1 ครั้ง (ปิดฝาครึ่งถัง)

3. หมัก 10–14 วัน จนกลิ่นหอมเปรี้ยวอ่อน ๆ

4. กรองเอาแต่น้ำใส เก็บในถังปิดสนิท

• วิธีใช้

• รดโคนต้นหรือพ่นทั่วทรงพุ่ม 1–2 ลิตร/ต้น

• ทำซ้ำทุก 2–3 สัปดาห์ ตั้งแต่ก่อนออกดอกจนถึงติดผลอ่อน

⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻

3. สูตรน้ำหมักสมุนไพรไล่แมลง

ป้องกันเพลี้ย หนอน และแมลงปากดูด

• ส่วนผสม

• ใบสาบเสือ 1 กำมือ

• ตะไคร้หอมซอย 100 กรัม

• สะเดาซอย 100 กรัม

• หอมแดงบุบ 5 หัว

• น้ำเปล่า 20 ลิตร

• วิธีทำ

1. ใส่สมุนไพรทั้งหมดลงถัง เติมน้ำ คนเบา ๆ วันละ 1 ครั้ง

2. ปิดฝาครึ่งถัง หมัก 7–10 วัน จนได้กลิ่นฉุนนิด ๆ

3. กรองเอาน้ำใส เก็บในถังปิดสนิท

• วิธีใช้

• พ่นให้ทั่วทั้งใบบน–ใบล่าง ทุก 7–10 วัน หรือเมื่อพบแมลง

⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻

4. สูตรสเปรย์เสริมธาตุรอง (แมกนีเซียม–สังกะสี)

บำรุงใบเขียว ใบหนา ผลสวย

• ส่วนผสม

• เกลือแมกนีเซียม (Epsom salt) 20 กรัม

• ผงสังกะสี (Zinc sulfate) 10 กรัม

• น้ำสะอาด 10 ลิตร

• วิธีทำ

1. ละลายเกลือแมกนีเซียมและผงสังกะสีในน้ำ คนให้หมด

2. กรองด้วยผ้าขาวบางก่อนนำใส่ถังพ่น

• วิธีใช้

• พ่นให้ทั่วทรงพุ่มช่วงเช้าหรือเย็น ไม่ใช้ตอนแดดจัด

• ทุก 2–4 สัปดาห์ ช่วยใบเขียวจัด รอยจุดด่างน้อยลง

⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻⸻

เคล็ดลับเพิ่มเติม

• ใช้น้ำหมักชีวภาพในวันที่แดดรำไรหรืออากาศไม่ร้อนจัด

• เขย่าถังเบา ๆ ก่อนใช้ เพื่อให้ตะกอนขึ้นมาผสมกับน้ำ

• เก็บน้ำหมักในที่ร่ม อากาศถ่ายเท ไม่ควรเก็บเกิน 1 เดือน

26 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร