อากาศ เย็นจัด (โดยเฉพาะต่ำกว่า ~15 °C และถ้ายิ่งต่ำกว่า 10 °C ยิ่งเห็นผลชัด) ส่งผลกับมะนาวค่อนข้างแรงครับ เพราะมะนาวเป็นพืชเขตร้อน

ผลกระทบของอากาศเย็นจัดต่อมะนาว

1. ระบบรากและการดูดอาหาร

• รากทำงานช้าลง ดูดน้ำและธาตุอาหารไม่ได้เต็มที่

• ธาตุที่ขาดง่ายในอากาศเย็น: ไนโตรเจน เหล็ก สังกะสี ใบอ่อนซีดเหลือง

2. การสังเคราะห์แสงและการสร้างน้ำตาล

• เอนไซม์ทำงานช้าลง ใบผลิตน้ำตาลน้อย

• น้ำตาลค้างสะสมในใบมากขึ้น ใบแข็ง แคระแกร็น

3. การแตกยอดและการออกดอก

• ยอดอ่อนชะงัก ไม่แตกใบใหม่

• ถ้าเย็นสม่ำเสมอ ต้นสะสมอาหารได้ กระตุ้นการออกดอก (บางพื้นที่ใช้ความเย็นเป็นตัวช่วยออกดอก)

• ถ้าเย็นเกินไป ดอกไม่สมบูรณ์ เกสรไม่แข็งแรง

4. ผลผลิตและคุณภาพผล

• ผลโตช้า ผิวหนา สีไม่สวย

• ถ้าอากาศเย็น+ชื้น เสี่ยงโรค เช่น แคงเกอร์ ราแป้ง

• ถ้าเจอ น้ำค้างแข็ง ผิวผลไหม้ สีน้ำตาล ด่างถาวร

5. ความเสียหายทางกายภาพ

• ใบอ่อน/ยอดอ่อน เหี่ยวไหม้จากน้ำค้างแข็ง

• กิ่งอ่อนแตกน้ำ ทำให้เชื้อโรคเข้าทำลายได้ง่าย

การจัดการลดผลกระทบ

• คลุมโคนด้วยฟาง/หญ้าแห้ง รักษาอุณหภูมิราก

• รดน้ำบาง ๆ ตอนกลางวัน ลดการแกว่งของอุณหภูมิ

• ใช้ปุ๋ยทางใบที่มี ธาตุรอง/จุลธาตุ (Fe, Zn, Mn, B) ช่วยให้ใบยังเขียว

• ถ้าเย็นจัดหลายวัน ทำโครงพลาสติกใสหรือสแลนบาง ๆ กันลมหนาว

• งดใส่ไนโตรเจนเข้มข้นช่วงอากาศเย็นมาก ป้องกันใบอ่อนถูกทำลาย

สรุปสั้น ๆ

• เย็นเล็กน้อย ช่วยพักต้น กระตุ้นออกดอก

• เย็นจัดเกินไป รากหยุดทำงาน ใบเหลือง ดอก/ผลเสียหาย

8 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร