การควบคุม ไข่ของแมลงปากดูด (เช่น เพลี้ยไก่แจ้ส้ม, เพลี้ยอ่อน, เพลี้ยไฟ, แมลงหวี่ขาว) ต้องเข้าใจว่าช่วงไข่เป็นระยะที่ ทนต่อสารเคมีและชีวภัณฑ์มากที่สุด เพราะเปลือกไข่แข็งแรงและห่อหุ้มด้วยชั้นไขมันป้องกันการซึมของสาร

ดังนั้นเราจึงต้องใช้ วิธีผสมผสาน (IPM) เพื่อลดการฟักของไข่และควบคุมประชากรให้ได้ผล

1. ทำลายแหล่งไข่

• ตัดยอดอ่อนหรือใบที่พบไข่ แล้วนำไปทำลาย

• เก็บเศษพืชที่ตัดออกไปเผาหรือหมัก ไม่ทิ้งในแปลง

2. ใช้สารที่มีฤทธิ์ทำลายไข่ (Ovicide)

• สารเคมีกลุ่มที่มีฤทธิ์ต่อไข่ เช่น น้ำมันปิโตรเลียม (horticultural oil) หรือ น้ำมันพืชสกัด สามารถเคลือบผิวไข่และปิดการหายใจ ทำให้ไข่ขาดออกซิเจน

• ใช้ในช่วงที่พบไข่จำนวนมากบนใบอ่อน

3. ใช้ชีวภัณฑ์

• เชื้อราบิวเวอเรีย (Beauveria bassiana) หรือ เลคานิคลาดิอุม (Lecanicillium lecanii) บางสายพันธุ์สามารถลดการฟักของไข่ได้ถ้าพ่นซ้ำและมีความชื้นสูง

• แตนเบียนไข่ เช่น Encarsia spp. หรือ Anagrus spp. จะวางไข่ในไข่แมลงปากดูด ทำให้ไข่ไม่ฟัก

4. จัดการระยะใบอ่อน

• แมลงปากดูดมักวางไข่ที่ใบอ่อน ควบคุมการแตกใบอ่อนพร้อมกันเพื่อลดระยะเวลาที่มีใบอ่อนให้วางไข่

• หลีกเลี่ยงการให้ปุ๋ย N สูงเกินไปในช่วงเสี่ยงระบาด

5. ตรวจแปลงและพ่นซ้ำ

• ตรวจใต้ใบด้วยแว่นขยาย ไข่เพลี้ยไก่แจ้ส้มมักฝังในเนื้อใบ, เพลี้ยอ่อนวางไข่ติดผิวใบ

• พ่นซ้ำทุก 5–7 วันในช่วงพบไข่ เพื่อให้ครอบคลุมแมลงที่เพิ่งฟัก

302 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร