การปลูกต้นมะนาวแบบพุ่มเตี้ย
การปลูกต้นมะนาวแบบ พุ่มเตี้ย (Low canopy pruning) เป็นเทคนิคการจัดการทรงพุ่มให้ต้นมะนาว เตี้ย กิ่งไม่สูงเกินเอวหรือหัวเข่า เพื่อให้ดูแลง่าย เก็บผลสะดวก และควบคุมการออกดอก–ติดผลได้ดี โดยนิยมมากในระบบสวนขนาดเล็กถึงกลาง และสวนที่ต้องการทำมะนาวนอกฤดูแบบควบคุม
ข้อดีของการปลูกต้นมะนาวแบบพุ่มเตี้ย
1. ดูแลง่าย – ตัดแต่งกิ่ง พ่นยา เก็บผล สะดวก ไม่ต้องปีน
2. แสงแดดส่องถึงทุกส่วน – ลดโรคแมลง เช่น หนอนชอนใบ ไรขาว
3. แตกยอดไว – เพราะยอดอยู่ใกล้รากและระบบน้ำ
4. เพิ่มปริมาณยอดอ่อน – กระตุ้นให้สะสมอาหารและออกดอกง่าย
5. เหมาะสำหรับปลูกในวงบ่อ / ถุง / แปลงระยะชิด
ลักษณะของต้นมะนาวพุ่มเตี้ยที่ดี
• ความสูงต้น ไม่เกิน 60–80 ซม.
• มีกิ่งแขนงหลัก ไม่เกิน 3–5 กิ่ง กระจายรอบต้น
• ทรงพุ่มแผ่กว้างคล้ายโดมเตี้ย ๆ
• กิ่งหลักไม่ตั้งตรงมาก → ช่วยพยุงผลไม่ให้กิ่งหัก
เทคนิคการสร้างพุ่มเตี้ย
1. เริ่มตั้งแต่ปลูก
• ปลูกกล้าให้ลึกพอดี ไม่ให้ยอดสูงเกินไป
• เมื่อสูงถึง 30–40 ซม. → ตัดยอดทิ้ง เพื่อกระตุ้นแตกกิ่งข้าง
2. คัดเลือกกิ่งหลัก
• เว้นไว้ 3–5 กิ่งที่สมบูรณ์ที่สุด
• ตัดกิ่งที่แคบ กิ่งในทรงพุ่ม หรือกิ่งไขว้กันออก
3. ตัดแต่งสม่ำเสมอทุก 2–3 เดือน
• ตัดยอดที่สูงเกินเพื่อรักษาความเตี้ย
• ตัดกิ่งแซมหรือกิ่งที่แทงขึ้นฟ้า
• กระตุ้นให้ต้น “แตกยอดใหม่” ที่ใกล้พื้นดิน
เหมาะกับระบบให้น้ำแบบใด?
• มินิสปริงเกอร์หรือน้ำหยด ใกล้โคนต้น → รากดูดน้ำดี
• พุ่มเตี้ยช่วยให้ความชื้นคงตัวใต้ใบ
• ควรคลุมโคนด้วยฟางแห้งหรือแกลบดำ รักษาความชื้น
ปลูกพุ่มเตี้ยในอะไรได้บ้าง?
ภาชนะ | ขนาดแนะนำ | ความเหมาะสม |
---|---|---|
วงบ่อซีเมนต์ | Ø 80–100 ซม. | นิยมมาก ควบคุมน้ำดี |
ถุงดำใหญ่ | 18–24 นิ้ว | เคลื่อนย้ายง่าย เหมาะกับพื้นที่แคบ |
แปลงปลูกดิน | ระยะชิด 2×2 เมตร | สำหรับสวนระบบแน่น |
ข้อควรระวัง
• อย่าปล่อยให้กิ่งยืดยาว → ต้นจะสูงและพุ่มจะเสีย
• หากแตกยอดน้อย ควรบำรุงด้วยน้ำหมักหน่อกล้วย + ฮอร์โมนไข่
• ระบบรากต้องแข็งแรง → ต้นเตี้ยแต่ให้ผลมากได้
ตัวอย่างแนวทางดูแลต้นพุ่มเตี้ย (อายุ 3–6 เดือน)
อายุ | การจัดการ |
---|---|
เดือนที่ 1–2 | ตัดยอดครั้งแรก → แตกกิ่งข้าง |
เดือนที่ 3–4 | คัดกิ่งหลัก, ตัดกิ่งแซม |
เดือนที่ 5–6 | เสริมด้วยแคลเซียม-โบรอน, ตัดยอดสูง |
หลัง 6 เดือน | พุ่มเริ่มนิ่ง บำรุงราก–สะสมอาหารเตรียมเร่งดอก |
23 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร