เชื้อราในดิน

เชื้อราในดิน เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้ต้นมะนาว “ทรุดแบบไม่ทราบสาเหตุ” โดยเฉพาะในฤดูฝนหรือพื้นที่ที่มีความชื้นสูง เชื้อราในดินหลายชนิดจะโจมตี รากมะนาวโดยตรง ทำให้ต้นชะงักการเติบโต ใบเหลือง รากเน่า และตายในที่สุด หากไม่จัดการตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

เชื้อราดินที่พบบ่อยในสวนมะนาว

ชื่อเชื้อรา ผลกระทบต่อต้นมะนาว จุดสังเกต
Phytophthora spp. รากเน่า โคนเน่า ใบซีด ร่วงเร็ว โคนต้นมีแผลช้ำ เน่าดำ ใบร่วงเฉียบพลัน
Fusarium spp. รากฝอยเน่า รากหยาบ ใบเหลือง รากขาดความชื้น ใบเหี่ยวเฉา
Pythium spp. ต้นกล้าเน่า รากขาวหาย เจอมากในดินแฉะหรือเพาะกล้า
Rhizoctonia solani เหง้าหรือรากเน่า พบในดินชื้นร้อน ใบชะงักไม่ขยาย

อาการเตือน “มะนาวติดเชื้อราในดิน”

• ใบเริ่มซีดเหลืองจากโคนก่อน แล้วทยอยร่วง

• รากไม่มีรากฝอย รากเปื่อยยุ่ย สีน้ำตาลหรือดำ

• ต้นแสดงอาการโทรมแม้ให้น้ำและปุ๋ยตามปกติ

• ดินมีกลิ่นเหม็นอับเมื่อขุดขึ้นมา

วิธีป้องกันและจัดการเชื้อราในดิน

ก่อนปลูก

1. ยกแปลง ปรับระดับดินให้ระบายน้ำได้ดี

2. รองก้นหลุมด้วยปูนขาว + ฮิวมิค หรือไตรโคเดอร์มา

3. ไม่ใช้ปุ๋ยคอกที่หมักไม่สมบูรณ์

หลังปลูก

1. หมั่นตรวจโคนต้น

2. อย่าให้น้ำขังเกิน 24 ชม.

3. โรย ไตรโคเดอร์มา บริเวณโคนต้นทุก 1–2 เดือน

4. ใช้ ฮิวมิค + จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง / บาซิลลัส ร่วมเสริมภูมิคุ้มกันราก

กรณีเริ่มพบอาการ

• งดให้น้ำทันที แล้วโรยไตรโคเดอร์มา + พ่นสารชีวภัณฑ์ทางราก

• ฉีดพ่น ฟอสฟอรัสแอซิด (Fosetyl-Al) หรือ เมทาแลกซิล อย่างระวัง (ห้ามเกินอัตรา)

• ปรับสภาพดินด้วย ฮิวมิค + กลุ่มบาซิลลัส

ตัวช่วยชีวภาพ

ชื่อ หน้าที่
ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma) ควบคุมเชื้อราในดิน
บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis) บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis)
กลุ่มจุลินทรีย์ย่อยฟาง ปรับโครงสร้างดินให้ร่วนซุย
สารสกัดพืช เช่น ฟ้าทะลายโจร / บอระเพ็ด ลดการลุกลามของเชื้อ

84 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร