เชื้อราในดิน
เชื้อราในดิน เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักที่ทำให้ต้นมะนาว “ทรุดแบบไม่ทราบสาเหตุ” โดยเฉพาะในฤดูฝนหรือพื้นที่ที่มีความชื้นสูง เชื้อราในดินหลายชนิดจะโจมตี รากมะนาวโดยตรง ทำให้ต้นชะงักการเติบโต ใบเหลือง รากเน่า และตายในที่สุด หากไม่จัดการตั้งแต่ระยะเริ่มต้น
เชื้อราดินที่พบบ่อยในสวนมะนาว
| ชื่อเชื้อรา | ผลกระทบต่อต้นมะนาว | จุดสังเกต | 
|---|---|---|
| Phytophthora spp. | รากเน่า โคนเน่า ใบซีด ร่วงเร็ว | โคนต้นมีแผลช้ำ เน่าดำ ใบร่วงเฉียบพลัน | 
| Fusarium spp. | รากฝอยเน่า รากหยาบ ใบเหลือง | รากขาดความชื้น ใบเหี่ยวเฉา | 
| Pythium spp. | ต้นกล้าเน่า รากขาวหาย | เจอมากในดินแฉะหรือเพาะกล้า | 
| Rhizoctonia solani | เหง้าหรือรากเน่า | พบในดินชื้นร้อน ใบชะงักไม่ขยาย | 
อาการเตือน “มะนาวติดเชื้อราในดิน”
• ใบเริ่มซีดเหลืองจากโคนก่อน แล้วทยอยร่วง
• รากไม่มีรากฝอย รากเปื่อยยุ่ย สีน้ำตาลหรือดำ
• ต้นแสดงอาการโทรมแม้ให้น้ำและปุ๋ยตามปกติ
• ดินมีกลิ่นเหม็นอับเมื่อขุดขึ้นมา
วิธีป้องกันและจัดการเชื้อราในดิน
ก่อนปลูก
1. ยกแปลง ปรับระดับดินให้ระบายน้ำได้ดี 2. รองก้นหลุมด้วยปูนขาว + ฮิวมิค หรือไตรโคเดอร์มา 3. ไม่ใช้ปุ๋ยคอกที่หมักไม่สมบูรณ์หลังปลูก
1. หมั่นตรวจโคนต้น 2. อย่าให้น้ำขังเกิน 24 ชม. 3. โรย ไตรโคเดอร์มา บริเวณโคนต้นทุก 1–2 เดือน 4. ใช้ ฮิวมิค + จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง / บาซิลลัส ร่วมเสริมภูมิคุ้มกันรากกรณีเริ่มพบอาการ
• งดให้น้ำทันที แล้วโรยไตรโคเดอร์มา + พ่นสารชีวภัณฑ์ทางราก
• ฉีดพ่น ฟอสฟอรัสแอซิด (Fosetyl-Al) หรือ เมทาแลกซิล อย่างระวัง (ห้ามเกินอัตรา)
• ปรับสภาพดินด้วย ฮิวมิค + กลุ่มบาซิลลัส
ตัวช่วยชีวภาพ
| ชื่อ | หน้าที่ | 
|---|---|
| ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma) | ควบคุมเชื้อราในดิน | 
| บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis) | บาซิลลัส ซับทิลิส (Bacillus subtilis) | 
| กลุ่มจุลินทรีย์ย่อยฟาง | ปรับโครงสร้างดินให้ร่วนซุย | 
| สารสกัดพืช เช่น ฟ้าทะลายโจร / บอระเพ็ด | ลดการลุกลามของเชื้อ | 
12.6k @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร
