อาการรากมะนาวขาดอากาศ

อาการ "รากมะนาวขาดอากาศ" มักเกิดหลังฝนตกติดต่อกัน ดินแฉะ ดินแน่น หรือระบายน้ำไม่ดี ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ที่ทำให้ต้นมะนาว ชะงักการเติบโต ใบร่วง และอาจถึงตาย ได้ถ้าไม่รีบแก้ไข

สาเหตุที่ทำให้รากขาดอากาศ

สาเหตุหลัก รายละเอียด
ดินแฉะ น้ำขังนาน อากาศในดินหมด รากหายใจไม่ได้
ดินแน่น ดินเหนียว ไม่มีช่องว่างให้อากาศไหลผ่าน
ปลูกบนกระถางหรือวงบ่อที่อับน้ำ น้ำออกช้า ดินแฉะเกิน
โรยปุ๋ยอินทรีย์/น้ำหมักต่อเนื่องโดยไม่พัก ทำให้จุลินทรีย์ใช้ O₂ หมดไป
คลุมฟางชื้นมากเกินโดยไม่ระบาย ดินใต้ฟางอับ – ไม่มีอากาศไหลผ่าน

อาการที่บ่งชี้ว่า “รากมะนาวขาดอากาศ”

อาการที่พบ ความรุนแรง
ใบห่อ ใบร่วงทั้งชุดในเวลาไม่กี่วัน รุนแรงมาก
แตกยอดใหม่แล้วยอดหยุด โตช้า ใบเล็กซีด เริ่มต้น-ปานกลาง
โคนต้นมีรอยช้ำ ดำ เปียกเน่า เข้าระยะเน่าราก
รากที่ขุดดูนิ่ม ดำ มีกลิ่นเหม็น รากเริ่มตายจากขาดอากาศนานเกินไป
ถ้าทิ้งไว้นาน รากเน่าตาย ต้นจะไม่สามารถดูดน้ำหรืออาหารได้เลย = ต้นแห้งเหี่ยวตายแม้มีน้ำ

วิธีแก้ “รากขาดอากาศ” อย่างเร่งด่วน

1. เปิดหน้าดิน + ทำร่องระบาย

วิธี รายละเอียด
ใช้มือหรือไม้ปลายแหลมขุดหลุมรอบโคนต้น ให้ดินโปร่งขึ้น
โรยแกลบดิบ หรือถ่านบดหยาบ ช่วยดูดน้ำ + เติมช่องอากาศ
ขุดร่องเล็กระบายน้ำรอบโคน ถ้าปลูกลงดินแล้วแฉะนาน

2. ราดสารฟื้นระบบราก

ส่วนผสม อัตรา (ต่อน้ำ 20 ลิตร)
จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (สีแดง) 50 ซีซี
ไตรโคเดอร์มา (ถ้ามี) 1–2 ช้อนโต๊ะ
ทำทุก 5–7 วัน จนต้นเริ่มฟื้น

4. ถ้าอยู่ในกระถาง/วงบ่อ:

ยกกระถางให้พ้นพื้นเพื่อระบายน้ำได้ดีขึ้น

เจาะรูข้างกระถางเพิ่ม (กรณีน้ำขังในกระถาง)

สรุปสัญญาณเตือนเร็วที่สุด:

• ใบห่อเหี่ยวเฉียบพลัน

• ยอดใหม่หยุดโต ใบซีด

• น้ำในวงบ่อ/แปลงไม่ยุบภายใน 4–6 ชม.

• รากดำ นิ่ม มีน้ำเยิ้ม

29 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร