ยอดอ่อนของมะนาวจะงอกและเติบโตได้ดี ต้องอาศัยระบบรากที่แข็งแรง เพราะรากเป็นตัวดูดน้ำ ธาตุอาหาร และส่งไปเลี้ยงยอด ถ้ารากเสีย รากเน่า หรืออ่อนแอ ยอดจะเหี่ยว ใบอ่อนเหลือง หรือยอดไม่เดิน

ความสัมพันธ์ : "รากแข็งแรง = ยอดอ่อนงาม"

หน้าที่ของรากที่เกี่ยวกับยอดอ่อน

:: ดูดน้ำ → ให้ใบและยอดไม่เหี่ยว

:: ดูดธาตุอาหาร (โดยเฉพาะ N, P, Mg, Fe) → สร้างใบอ่อน ใบเขียว

:: สร้างฮอร์โมนจากราก เช่น ไซโตไคนิน → กระตุ้นให้ยอดแตก

ปัญหาที่พบบ่อยถ้ารากไม่ดี

วิธีดูแลรากเพื่อให้ ยอดอ่อนมะนาวงอกดี แข็งแรง

1. ใส่ปุ๋ยกระตุ้นราก

:: สูตร 25-7-7 หรือ 15-15-15 ในช่วงบำรุงต้น หรือใช้ปุ๋ยอินทรีย์ + ปุ๋ยเคมีร่วมกัน

2. เติมจุลินทรีย์ลงดิน

จุลินทรีย์ที่ดีต่อราก เช่น

:: บาซิลลัส (Bacillus subtilis) → ย่อยสลายสารอินทรีย์

:: ไตรโคเดอร์มา (Trichoderma) → ป้องกันรากเน่า

:: ผสมราดโคนหรือคลุกกับปุ๋ยหมัก

3. พ่นฮอร์โมนทางใบช่วยรากทำงานดีขึ้น สูตรแนะนำ

:: ฮอร์โมนไข่ 100–200 ซีซี

:: น้ำหมักกล้วย 100 ซีซี

:: น้ำเปล่า 20 ลิตร

:: พ่นใบตอนเย็น ทุก 7 วัน (ช่วยให้ยอดเดินเร็ว)

4. เติมอินทรียวัตถุในดิน

:: ใส่ปุ๋ยคอกเก่า ปุ๋ยหมัก แกลบดิบ หรือ biochar เพื่อปรับปรุงโครงสร้างดินให้โปร่ง รากเดินดี

5. รดน้ำให้พอดี (ไม่แฉะ ไม่แห้ง)

:: รากต้องการความชื้นพอเหมาะ

:: ดินแฉะเกินไป = รากเน่า

:: ขาดน้ำ = ยอดไม่โต

สูตรน้ำหมักราดโคนเร่งราก

ส่วนผสม:

กล้วยน้ำว้าสุก 1 กิโล

กากน้ำตาล 200 ซีซี

น้ำเปล่า 5 ลิตร

จุลินทรีย์ EM หรือบาซิลลัส (เล็กน้อย)

→ หมักไว้ 5–7 วัน แล้วกรองเอาน้ำ

→ ใช้ 200–300 ซีซี ผสมน้ำ 20 ลิตร

→ ราดโคนต้นทุก 7–10 วัน

52 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร