ใบมะนาวที่เริ่ม “แก่เต็มวัย” แล้ว มีโครงสร้างเซลล์ที่หยุดการขยายตัว และคลอโรฟิลล์ในใบก็ไม่สร้างเพิ่มเหมือนใบอ่อนอีกต่อไป ทำให้หลายคนสงสัยว่า ถ้าใบแก่เหลืองแล้ว จะเขียวกลับได้หรือไม่

1. ใบแก่ที่เหลืองแล้ว…ส่วนใหญ่ ไม่กลับมาเขียวเหมือนเดิม

เพราะใบแก่เข้าสู่ช่วงเสื่อมตามธรรมชาติ การสร้างคลอโรฟิลล์ใหม่จะทำได้น้อยมาก หากใบเหลืองจากอายุหรือโรค จะกลับเขียวได้ยากมาก หรือแทบไม่เกิดขึ้นเลย

สาเหตุที่ใบแก่เหลืองแล้วไม่เขียวกลับ เซลล์ใบหยุดเจริญเติบโต คลอโรฟิลล์สร้างได้ช้าหรือหยุดสร้าง โครงสร้างใบเสื่อมตามอายุ กระบวนการดูดอาหารจากใบกลับไปยังลำต้นเริ่มทำงาน (ใบเตรียมร่วง) ใบประเภทนี้มัก อยู่ต่อ 1-4 สัปดาห์ แล้วร่วงตามธรรมชาติ

2. แต่มีข้อยกเว้น…บางกรณีอาจกลับเขียวได้บ้าง

ถ้าสาเหตุที่ทำให้ใบเหลืองมาจากสิ่งที่ “แก้ไขได้ทันเวลา” เช่น ขาดธาตุอาหารเฉียบพลัน (ไนโตรเจน, แมกนีเซียม, เหล็ก) ขาดน้ำระยะสั้นๆ รากขาดอากาศชั่วคราวหลังน้ำขัง พ่นเคมีแรงเกินไป ใบอาจจะ “ดีขึ้นบางส่วน” แต่ มักเป็นเพียงการเขียวแบบจางๆ ไม่กลับเข้มเหมือนเดิม เพราะใบแก่มีข้อจำกัดทางสรีรวิทยาในการสร้างคลอโรฟิลล์ใหม่

3. วิธีสังเกตว่าใบเหลืองแบบไหนที่แก้ได้ - แบบไหนแก้ไม่ได้

แบบแก้ได้บางส่วน (อาจเขียวจางๆ กลับคืน)

• เหลืองระหว่างเส้นใบ

• เหลืองเป็นแพแต่เส้นใบยังเขียว

• เกิดพร้อมกันหลายใบในระยะสั้น

• เกิดหลังเราขาดน้ำ ขาดปุ๋ย หรือพ่นเคมีแรง

• ใบยังแข็ง ไม่เหี่ยว

แบบไม่สามารถกลับเขียว (ต้องปล่อยให้ร่วง)

• เหลืองสม่ำเสมอทั้งใบ

• เหลืองจนใกล้ร่วง

• ใบแก่จัด อายุ 6-12 เดือนขึ้นไป

• เหลืองจากโรค เช่น แคงเกอร์, ราสนิม

• เหลืองจากรากเสียหายหนัก (รากเน่า)

• ใบลักษณะนี้ รอร่วง แล้วให้ต้นผลิใบใหม่แทน คือวิธีที่ดีที่สุด

4. ถ้าใบแก่เหลืองจำนวนมาก ต้องรีบเช็กอะไรบ้าง?

• ระบบราก ขังน้ำ อัดดินแน่น รากไม่เดิน

• ธาตุอาหาร ไนโตรเจน/แมกนีเซียมไม่พอ

• น้ำ ขาดน้ำหรือให้น้ำไม่สม่ำเสมอ

• โรคและแมลง หนอนชอนใบ, ไรแดง, โรคใบจุด

• สภาพอากาศ หนาวจัดหรือร้อนจัด

5. แนวทางแก้ไขให้ใบชุดใหม่แข็งแรง

• ให้ปุ๋ยสูตรสมดุล 15-15-15 หรือ 16-16-16 ในต้นที่ขาดอาหาร

• เสริม แมกนีเซียม (คีเลต หรือคีเซกแมก)

• ให้น้ำสม่ำเสมอ ไม่แห้ง-ไม่แฉะ

• เปิดโคนให้โปร่ง เพื่อให้รากหายใจ

• คุมโรคแมลงให้ดี โดยเฉพาะหนอนชอนใบชุดใบอ่อน

• หากรากเคยเน่า ให้ปรับดินให้โปร่งก่อน

สรุปคำตอบ

ใบแก่มะนาวที่เหลืองแล้ว โดยทั่วไป “ไม่กลับมาเขียวเหมือนเดิม” เพราะเป็นกระบวนการเสื่อมตามธรรมชาติของใบแก่ แต่ถ้าเหลืองจากการขาดอาหารหรือช็อกชั่วคราว อาจกลับเขียวได้เล็กน้อย แต่ไม่เข้มเหมือนเดิม การดูแลที่ถูกต้องคือ ปล่อยให้ใบเก่าร่วง และดูแลให้ใบชุดใหม่ออกมาสมบูรณ์ที่สุด

33 @สงวนสิขสิทธิ์โดย สวนมะนาวท้ายไร่ จังหวัดพิจิตร